Geografiýa mugallymy öz bagyndan ýüzi syrly gadymy dildäki ýazgyly daş tapdy

  • 24.05.2024 21:13
  • 16k+

Beýik Britaniýanyň Kowentri şäherinden 55 ýaşly geografiýa mugallymy Grem Senýor öz bagyndan uly bolmadyk gönüburçly daş tapdy. Artefaktyň ýüzünde  gadymy keltleriň ogam elipbiýinde oýulyp ýazylan ýazgy bar.

Senýor 2020-nji ýylda bagynda işläp ýörkä bu daşyň üstünden barýar. Onuň ýüzünde syrly parallel çyzyklaryň toplumy haşamlanypdyr. Munuň möhüm bir zat bolup biljekdigine göz ýetirip, daşy ýuwýar we onuň suratyny arheolog garyndaşyna iberýär. Netijede, hünärmenler tapyndyny öwrendiler diýip, The Guardian gazetinde çap edilen makalada aýdylýar.
Hünärmenler daşdaky ýazgynyň biziň eramyzyň IV-VI asyrlary aralygynda Irlandiýada we Beýik Britaniýada ulanylan ogam elipbiýinde ýazylandygyny  kesgitlediler. Ýazgyny aýdyňlaşdyrmagyň netijesinde onda “Maldumcail" diýlip ýazylandygyny we beýleki iki runada - S / Lass diýlen ýazgynyň bardygyny bildiler, olaryň manysy häzirlikçe belli däl.

“Birinji bölegi adam ady - Mael Damkeýl bolmaly. Ikinji bölegi biraz düşnüksiz. S / Lass-yň manysyny takyk aýdyp bolmasa gerek. Bu ýeriň ady bolmagy mümkin"-diýip, keltolog, professor Ketrin Forsaýt belleýär.

Daşyň niýetlenen maksady hem düşnüksiz bolmagynda galýar. "Göçme ýadygärligiň bölegi" bolmagy ahmal. Ogam ýazuwynyň b.e. IV-VI asyrlarynda Irlandiýada we Beýik Britaniýada ulanylandygy bellendi. Bu ulgam Irlandiýanyň irki hristian jemgyýetleri tarapyndan oýlanyp tapylypdyr diýip hasaplanýar: bu birek-birege gizlin habarlary ýetirmäge mümkinçilik beripdir.
Bu artefakt Kowentri şäherindäki Gerbertiň sungat galereýasynda we muzeýinde goýlar. Senýor tapyndysyny bu muzeýe bagyşlady.


düýn 06:27
3.9k+

Hytaýda arynyň beýnisini dolandyrmagy öwrendiler. Ol diýleni 90% ýerine ýetirýär

Pekin tehnologiýa institutynyň alymlary beýnä täsir edýän dolandyryjy arkaly dolandyryp bolýan dünýäde ilkinji kiborg aryny döretdi. Bu barada South China Morning Post neşiri habar berýär. Enjamyň agramy 74 milligram bolup, bu arylaryň göterýän şireli haltasynyň agramyndan hem azdyr...

düýn 06:16
2.1k+

Alymlar bagry göçürmezden bejermek üçin sütün öýjüklerini döretdiler

Ýewropaly molekulýar biologlar organyň dokumalaryna netijeli ýapyşýan we çynlakaý zeper ýetmelerde onuň regenerasiýasyny çaltlaşdyrýan bagyr sütün  öýjükleriniň ösdürilip ýetişdirilişini işläp taýýarladylar. Bu açyş sirrozyň agyr görnüşlerinde bagyr transplantasiýasyna alternatiwa bolup biler diýip, Birmingem uniwersitetiniň metbugat gullugy habar berdi...

14.07.2025 17:12
7.5k+

Aşgazany ösümlikden doly, taryhda ilkinji ot iýýän pterozawr tapyldy

Paleontologlar taryhda ilkinji gezek aşgazanynda ösümlik iýmitiniň galyndylary bolan pterozawryň galyndylaryny tapdylar. Bu açyş agzalan uçýan süýrenijileriň käbir görnüşleriniň ot iýiji bolandygynyň ilkinji göni subutnamasydyr...

14.07.2025 10:44
2.1k+

Paleontologlar gadymy süýdemdirijiniň täze görnüşini açdy. Ol 143 mln ýyl ozal ýaşapdyr

Paleontologlar dügür dişlileriň toparyndan mezozoý süýdemdirijisiniň täze nesline we görnüşine häsiýetnama berdi. Onuň dişleriniň daşa öwrülen galyndylary Beýik Britaniýada tapyldy. Takmynan, 143 mln ýyl ozal ýaşan bu jandar Novaculadon mirabilis adyny aldy diýlip, Proceedings of the Geologists’ Association žurnalynda habar berilýär...