Geografiýa mugallymy öz bagyndan ýüzi syrly gadymy dildäki ýazgyly daş tapdy

  • 24.05.2024 21:13
  • 17k+

Beýik Britaniýanyň Kowentri şäherinden 55 ýaşly geografiýa mugallymy Grem Senýor öz bagyndan uly bolmadyk gönüburçly daş tapdy. Artefaktyň ýüzünde  gadymy keltleriň ogam elipbiýinde oýulyp ýazylan ýazgy bar.

Senýor 2020-nji ýylda bagynda işläp ýörkä bu daşyň üstünden barýar. Onuň ýüzünde syrly parallel çyzyklaryň toplumy haşamlanypdyr. Munuň möhüm bir zat bolup biljekdigine göz ýetirip, daşy ýuwýar we onuň suratyny arheolog garyndaşyna iberýär. Netijede, hünärmenler tapyndyny öwrendiler diýip, The Guardian gazetinde çap edilen makalada aýdylýar.
Hünärmenler daşdaky ýazgynyň biziň eramyzyň IV-VI asyrlary aralygynda Irlandiýada we Beýik Britaniýada ulanylan ogam elipbiýinde ýazylandygyny  kesgitlediler. Ýazgyny aýdyňlaşdyrmagyň netijesinde onda “Maldumcail" diýlip ýazylandygyny we beýleki iki runada - S / Lass diýlen ýazgynyň bardygyny bildiler, olaryň manysy häzirlikçe belli däl.

“Birinji bölegi adam ady - Mael Damkeýl bolmaly. Ikinji bölegi biraz düşnüksiz. S / Lass-yň manysyny takyk aýdyp bolmasa gerek. Bu ýeriň ady bolmagy mümkin"-diýip, keltolog, professor Ketrin Forsaýt belleýär.

Daşyň niýetlenen maksady hem düşnüksiz bolmagynda galýar. "Göçme ýadygärligiň bölegi" bolmagy ahmal. Ogam ýazuwynyň b.e. IV-VI asyrlarynda Irlandiýada we Beýik Britaniýada ulanylandygy bellendi. Bu ulgam Irlandiýanyň irki hristian jemgyýetleri tarapyndan oýlanyp tapylypdyr diýip hasaplanýar: bu birek-birege gizlin habarlary ýetirmäge mümkinçilik beripdir.
Bu artefakt Kowentri şäherindäki Gerbertiň sungat galereýasynda we muzeýinde goýlar. Senýor tapyndysyny bu muzeýe bagyşlady.


26.11.2025 11:15
1.8k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.7k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.4k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.6k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...