Protezli adamlara ýylylygy we sowugy duýmaga mümkinçilik berýän tehnologiýa döredildi

  • 21.02.2024 11:59
  • 5.5k+

Italiýaly we şweýsariýaly alymlar el-aýagy amputirlenen adamlara protezleri arkaly galtaşýan zatlarynyň temperaturasyny duýmaga mümkinçilik berýän özboluşly MiniTouch ulgamyny döretdiler. Tehnologiýa amputasiýadan soň ýitirilen ýylylygy we sowugy duýmak duýgusyny dikeldýär diýip, 4PDA habar berýär.

MiniTouch ulgamy proteziň ujunda ýerleşýän temperatura datçiginden we eliň sütünine berkidilen ýyladyş elementinden durýar. Sensor derä degende, ýyladyş elementine iberilýän elektrik signallaryny döredýär. Bu element deriniň üstki temperaturasyna baglylykda gyzdyrýar ýa-da sowadýar. Şeýlelik bilen, kökdäki nerwler temperaturanyň üýtgemegine täsir edýär we beýnä signal iberýär. Netijede, adam signaly barmagyň ujundan gelýän ýaly duýýar.
MiniTouch tehnologiýasy eli amputirlenen 57 ýaşly bir adamda synag edildi. Ol suw çüýşesiniň we metal kublaryň temperaturasyny dogry kesgitläp, hatda, gözüni baglasalarda, adam elini protezden tapawutlandyryp bilýärdi. Jogaplaryň takyklygy 80% boldy.
MiniTouch ulgamy Italiýada Sant-Annanyň öňdebaryjy gözlerler mekdebiniň we Şweýsariýanyň Lozanna Federal mekdebiniň (EPFL) işgärleri tarapyndan işlenip düzüldi.


şu gün 11:17
1.4k+

Alymlar 200 mln ýyl ozal ýaşan pterozawryň täze görnüşini suratlandyrdylar

ABŞ-nyň Smitsonow institutynyň işgärleri Petrifaýd-Forest milli seýilgähinde (Arizona ştaty)  209 million ýyl mundan ozal ýaşap geçen pterozawrlaryň näbelli görnüşleriniň galyndylaryny tapdylar. Edaranyň metbugat gullugynyň habaryna görä, tapyndy giçki trias döwrüne degişlidir...

düýn 11:41
2.4k+

Alymlar Ýerde Merkuriniň ilkinji bölekleriniň tapylandygyny habar berdiler

Afrikada tapylan iki meteorit Merkuriý planetasynyň ylma mälim bolan ilkinji bölekleri bolup çykdy. Bu barada Icarus ylmy žurnaly habar berýär. Eger ylmy çaklama tassyklansa, bu Ýerde Güne iň golaý planetanyň meteoritleriniň tapylmagyna degişli ilkinji ýagdaý bolar...

07.07.2025 10:53
3.5k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
10k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...