Beýnä oturdylan implant intellekti dikeltmäge kömek etdi

  • 09.12.2023 18:11
  • 15k+

Stenford uniwersitetiniň Lukmançylyk merkeziniň hünärmenleri kelleçanak-beýni şikeslenmesini alan we beýni implantasiýa operasiýasyny geçiren hassalarda intellektual ukyplaryň üstünlikli dikeldilendigini habar berdiler.

Barlaglaryň dowamynda, 3 – 18 ýyl ozal orta we agyr derejeli kelleçanak-beýni şikeslenmesini alan 22 – 60 ýaş aralygyndaky alty hassanyň beýnisine implant ýerleşdirildi. Talamusyň merkezi gapdal ýadrosy (CL) we oňa bagly medial dorsal tegmental trakt (DTTm) ýaly beýni zolaklaryny işjeňleşdirmek üçin elektrodlar oturdyldy.
Talamusyň merkezi gapdal ýadrosy talamusyň bir bölegi bolup, aňyň derejesini kadalaşdyrmakda möhüm ähmiýeti bolan we signallary ýaýratmak üçin nokat bolup hyzmat edýän beýniniň bir bölegidir.
Enjam 90 günüň dowamynda günde 12 sagat işledildi. Näsaglar ünslülik, konsentrasiýa we meýilnamalaşdyrmak boýunça adaty synaglardan geçdiler. Bejergi döwri gutarandan soň, harplaryň we sanlaryň toplumyny birleşdirýän çyzgylary çekmek synagynyň tizligi, ortaça, 32 göterim gowulandy. Bu garaşylan 10 göterimden has ýokarydyr.
Hassalar kitap okamak, telewizora tomaşa etmek, wideo oýunlary oýnamak ýa-da öý işini etmek ýaly ozal mümkin däl hasap edilen gündelik işlerini gaýtadan edip başladylar. Olar işjeňligi artyp, gündizi ukusyz geçirip bildiler. Barlagyň ahyrynda hassalaryň biriniň enjamy öçürildi (onuň özüniň razyçylygy bilen). Netijede, ol çyzgylary çekmek synagyny 34 göterim haýal ýerine ýetirdi. Bu bolsa täze çemeleşmäniň netijeliligini subut edýär.


düýn 10:35
2.3k+

Täze göz implanty görüş ukybyny ýitiren adamlara gaýtadan görmäge kömek etdi

Alymlar kiçi bir göz implantyny ulanyp, ýaş makulýar degenerasiýasy (ÝMD) sebäpli görüş ukybyny ýitiren adamlaryň görşüni dikeltdiler. Enjamyň ölçegi 2×2 mm we galyňlygy 30 mikrometr bolup, operatiw ýol bilen gözüň torly perdesiniň astyna ýerleşdirilýär we ýitirilýän ýagtylyk duýgur öýjükleriniň ornuny tutýar...

düýn 10:25
3.3k+

Gök çaý semizlik we süýjüli diabet bilen göreşmäge kömek edýär — ylmy barlag

Gök çaý artykmaç agram we süýji keseli (diýabet) bilen göreşmekde peýdaly bolup biler. Braziliýanyň «Kruzeýru-du-Sul» uniwersitetinden professor Rozmari Ottonyň ýolbaşçylygyndaky halkara alymlar topary şeýle netijä geldi...

20.10.2025 11:21
13k+

Adamyň garramagy jyns taýdan ýetişenden soň başlanýar — nemes alymlarynyň täze açyşy

Nemes alymlary adam bedeniniň garrymagynyň ribosom DNK (rDNT) bilen baglydygyny ýüze çykardylar. Bu DNK bölegi öýjükleriň ýaşamagy üçin zerur bolup, olaryň işjeňligini üpjün edýär. Barlagyň netijeleri Aging-US žurnalynyň sahypasynda çap edildi...

20.10.2025 11:16
2.7k+

Täze doglan çagalarda diabetiň täze görnüşi anyklandy

Alymlar täze doglan çagalarda diabetiň öň mälim bolmadyk görnüşini ýüze çykardylar. Ol TMEM167A atly geniň mutasiýasy bilen baglydyr. Journal of Clinical Investigation (JCI) žurnalynyň habaryna görä, bu mutasiýa insulin öndürýän aşgazanasty mäziniň β- öýjükleriniň işini bozýar we olaryň heläk bolmagyna getirýär...