Türkmen alymlary öri meýdanlarynyň spektral kitaphanasyny döredýärler

  • 25.10.2023 17:25
  • 4.6k+

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkeziniň geoinformasiýa ulgamlary barlaghanasynyň ylmy ösüşleriniň biri «Altyn Asyr» türkmen kölüniň we Hazarýaka düzlüginiň töweregindäki öri meýdanlary üçin köp derejeli gözegçilik monitoring ulgamy bilen baglanyşyklydyr. Bu barada «Türkmenistan: Altyn asyr» elektron neşiri habar berýär.

Bu maksatlar üçin öri meýdan ösümlikleriniň agdyklyk edýän görnüşlerinden we bu ýerlerde ösümlikleri hasaba almagyň usulyýeti işlenip düzülmegi seljerildi. Bu ýagdaýda gözlegçilik ýerleriniň hemra suratlary we sebitdäki çöl-öri meýdan ösümliklerini öwrenmek ulanyldy.
«Altyn Asyr» türkmen kölüniň we Hazarýaka düzlüginde geçirilen meýdan işleriniň netijesinde öri meýdanlarynda ösümlikleriň 27 sany agdyklyk edýän görnüşiniň aýratynlyklary ýygnalyp, spektral kitaphana birleşdirildi.
Spektral kitaphananyň maglumatlaryndan peýdalanyp, käbir giperspektral emeli hemra suratlary kesgitlenildi. Bu ýerde ýerleşýän ýerini kesgitlemegiň mümkinçiligini tassyklaýan birnäçe ösümlik görnüşleriniň (gara sazak, kelleriň ýowşany we ş.m.) kosmos şekillerinde alymlary gyzyklandyrýan zatlar spektrindäki gabat gelýänleri ýüze çykarmak mümkin boldy.
Türkmen alymlarynyň işleri minerallaryň, suwuň, topragyň we ösümlikleriň mukdar we hil aýratynlyklaryny seljermek üçin ýokary çözgütli şöhlelendiriji spektrler öwrenilende häzirki zaman ylmy ugruna laýyk gelýär.
Spektral kitaphanada toplanan çöl-öri meýdan ösümlikleriniň aýratynlyklaryny uzakdan duýgur maglumatlary seljermek programmasy bilen bilelikde ulanmak Türkmenistanda daglyk ýerleri yzygiderli dolandyrmak üçin amaly ähmiýete eýedir.


düýn 23:13
2.5k+

Hytaýly alymlar tebigy almazdan 40% has berk «superalmazy» döretdiler

Iň berk almazlar – ýagny «lonsdeýlitler» tebigatda örän seýrekdir. Olara esasan meteoritleriň ýere gaçan sebitlerinde duş gelmek bolýar. Bu almazlaryň adaty almazlardan tapawudy – olaryň kristal gurluşynyň kub...

düýn 22:50
3.5k+

Müsürde gadymy ýyrtyjylaryň näbelli görnüşiniň kelleçanagy tapyldy

Müsürli we amerikaly alymlar bu açyşy Kairiň 90 km günorta-günbataryndaky Faýum oazisinde tapdylar. Olar oligosen döwrüniň gadymy ýyrtyjylary bolan giýenodonlaryň öň belli bolmadyk görnüşleriniň galyndylaryny tapdylar...

19.02.2025 11:36
4.6k+

Ýapon alymlary Aýda iýmit ösdürip ýetişdirmegiň tehnologiýasyny işläp taýýarlaýarlar

Ýaponiýada Ýerden daşynda oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek boýunça barlaglar alnyp barylýar. Tiba uniwersitetiniň ýöriteleşdirilen merkezi kosmosdaky ýaşaýşa uýgunlaşdyrmak üçin ösümlikleri ekstremal...

18.02.2025 21:18
4.5k+

Ýaponiýada “daş, gaýçy, kagyz” oýnap bilýän biogibrid el döredildi

Tokio uniwersitetiniň we Waseda uniwersitetiniň alymlary predmetleri dolandyryp, çylşyrymly hereketleri, şol sanda “gaýçy” hereketini ýerine ýetirip bilýän biogibrid eli döretdi. Hereketi we güýji döretmek üçin...