Alymlara ilkinji gezek ösümlikleriň özara aragatnaşyk saklaýandyklaryny hasaba almak başartdy

  • 20.10.2023 09:53
  • 10k+

Saýtama uniwersitetiniň ýapon alymlary ilkinji gezek uçujy organiki birleşmeleriň (UOB) zyňyndylary arkaly ösümlikleriň arasyndaky aragatnaşygy wizuallaşdyrdylar. Bu gözleg «Nature Communications» (NatComms) ylmy žurnalynda çap edildi.

UOB arkaly ösümlikleriň arasynda howa aragatnaşygy hadysasy ilkinji gezek 1983-nji ýylda hasaba alnypdy. Zyýan berijiler hüjüm edende, ösümlik käbir maddalary howa arkaly geçirmek bilen, beýleki ösümliklere howp abanýandygyny habar berýär. Şeýle-de bolsa, soňky 40 ýylda biologlar ösümlikleriň bu signallara molekulýar derejede nähili jogap berýändigini anyklap bilmediler.
Professor Masasugu Toýotanyň ýolbaşçylygyndaky gözleg topary ösümlikleriň UOB-lary nädip bölüp çykarýandygyny we kabul edýändigini hakyky wagtda wizuallaşdyrmagy başardylar.
Alymlar sagdyn ösümlikleriň zeper ýeten goňşularyndan ýörite belok sensorlaryny ulanyp duýduryş signallaryny kabul edýändigini anykladylar. «Biziň görüşimiz üçin gizlin bolan bu aragatnaşyk ulgamy goňşy ösümlikleriň howp abanmagyndan öz wagtynda goralmagynda möhüm rol oýnaýar» diýip, professor Toýota belleýär.


30.07.2025 14:39
1.7k+

Ýaponiýada Daun sindromynyň öňüni almak üçin goşmaça hromosomlary aýyrmagy öwrenýärler

Ýaponiýanyň Mie uniwersitetiniň alymlary Daun sindromyna sebäp bolýan goşmaça hromosomy aýyrmaga gönükdirilen gen redaktirleme usulyny döretdiler diýip, PNAS Nexus žurnalynda çap edilen barlaga salgylanýan My Modern Met onlaýn neşiri habar berýär...

29.07.2025 14:09
5.3k+

Alymlar derisi ýelekpisint bolan gadymy süýrenijiniň galyndylaryny tapdylar

Fransiýada arka tarapy ýelekpisint gurluşly gadymy süýrenijileriň galyndylary tapyldy. Tapyndynyň ýaşy 247 million ýyl diýip, Ştutgartdaky (Germaniýa) Döwlet tebigat ylymlary muzeýiniň metbugat gullugy habar berdi...

29.07.2025 11:54
7.3k+

Gaýtadan işlenen çilim naýçalaryndan berk, arzan asfalt döretdiler

Granada we Bolonýa uniwersitetleriniň alymlary gaýtadan işlenen çilim naýçalaryndan ekologiýa taýdan arassa asfalt öndürmegiň tehnologiýasyny işläp düzdüler. Oýlap tapyş ScienceDirect žurnalynyň makalasynda beýan edildi...

28.07.2025 17:38
1.9k+

Geljekki Mars missiýasy üçin iň uly paraşýut stratosferada synag edildi

Thales Alenia Space-iň we Ýewropa kosmos agentliginiň (ESA) işgärleri ExoMars-yň geljekki missiýasy üçin paraşýut ulgamyny synagdan geçirdiler. Uçurylýan modulyň geliý şary bilen Polýar tegeleginden 30 km belentlige galdyrylan maketi iki paraşýutyny açandan soň ýere üstünlikli gondy...