Klimatologlar 2023-nji ýylyň iň yssy ýyl boljakdygyny çaklaýarlar

  • 21.09.2023 22:30
  • 11k+

Hytaýly alymlar şu ýylyň iň yssy ýyl boljakdygyny we Ýerdäki ortaça temperatura boýunça 2016-njy ýylda bellige alnan (taryhy kadadan 1,25 dereje ýokary) rekordy täzelejekdigini anykladylar. Rekord görkezijiler El-Ninýo howa hadysasynyň güýçlenmegi bilen baglanyşyklydyr diýip, Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Atmosfera fizikasy institutynyň metbugat gullugy sişenbe güni habar berdi. Bu iş sişenbe güni Advances in Atmospheric Sciences žurnalynda çap edildi.

“Alymlar ýygnanan maglumatlary Hytaýyň CMST 2.0 maglumatlar bazasynyň çäginde seljerip, 2023-nji ýylyň, 2016-njy we 2020-nji ýyllaryň rekord ýyllaryndan soň, eýýäm taryhyň üçünji yssy ýylydygy barada netijä geldiler. Şol bir wagtyň özünde temperaturanyň ýokarlanmagy dowam edýär, Atlantik we El-Ninýo şertlerindäki üýtgeşmeler baradaky çaklamany göz öňünde tutsaň, 2023-nji ýyl taryhda iň yssy ýyl bolar " - diýip habarda aýdylýar.

Çžuhaýe şäherindäki Sunýa Ýatsen uniwersitetiniň professory Li Sinsýanyň ýolbaşçylygyndaky klimatologlar topary döreden CMST 2.0 maglumatlar bazasyny ulanyp, bu netijä geldiler. Ol gözegçilikler wagtynda emeli hemralaryň, uçarlaryň, ýerüsti stansiýalaryň kömegi bilen tutuş Ýer ýüzüniň gözlegçileriniň toplan Ýeriň üstüniň we howanyň temperaturasyndaky üýtgeşmeler baradaky maglumatlary birleşdirýär.


23.10.2025 09:57
6.7k+

Alymlar Sahara çölüniň häzirkisinden 75%-e çenli “ygally” bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar

XXI asyryň ikinji ýarymynda Sahara çölünde ýagşyň mukdary häzirki döwrüň görkezijileri bilen deňeşdirilende takmynan 75% ýokarlanyp biler diýip, ABŞ-nyň Illinoýs uniwersitetiniň klimatologlary çaklaýarlar. Barlaglaryň netijeleri npj Climate and Atmospheric Science žurnalynda çap edildi...

16.10.2025 09:22
5.6k+

Alymlar: Ýer klimat çökgünliginde “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgidi” aşdy

Täze ylmy barlaglaryň maglumatlaryna görä, planeta klimat üýtgemeleriniň “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgitden” geçdi. Ummanlaryň gyzmagy tas milliard adamyň durmuşyny kesgitleýän merjen rifleriň köpçülikleýin ölmegine getirdi diýlip, Science News žurnalynda neşir edilen hasabatda aýdylýar...

30.09.2025 18:01
2.6k+

Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar. Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar...

30.09.2025 10:22
4.2k+

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...