Klimatologlar 2023-nji ýylyň iň yssy ýyl boljakdygyny çaklaýarlar

  • 21.09.2023 22:30
  • 11k+

Hytaýly alymlar şu ýylyň iň yssy ýyl boljakdygyny we Ýerdäki ortaça temperatura boýunça 2016-njy ýylda bellige alnan (taryhy kadadan 1,25 dereje ýokary) rekordy täzelejekdigini anykladylar. Rekord görkezijiler El-Ninýo howa hadysasynyň güýçlenmegi bilen baglanyşyklydyr diýip, Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Atmosfera fizikasy institutynyň metbugat gullugy sişenbe güni habar berdi. Bu iş sişenbe güni Advances in Atmospheric Sciences žurnalynda çap edildi.

“Alymlar ýygnanan maglumatlary Hytaýyň CMST 2.0 maglumatlar bazasynyň çäginde seljerip, 2023-nji ýylyň, 2016-njy we 2020-nji ýyllaryň rekord ýyllaryndan soň, eýýäm taryhyň üçünji yssy ýylydygy barada netijä geldiler. Şol bir wagtyň özünde temperaturanyň ýokarlanmagy dowam edýär, Atlantik we El-Ninýo şertlerindäki üýtgeşmeler baradaky çaklamany göz öňünde tutsaň, 2023-nji ýyl taryhda iň yssy ýyl bolar " - diýip habarda aýdylýar.

Çžuhaýe şäherindäki Sunýa Ýatsen uniwersitetiniň professory Li Sinsýanyň ýolbaşçylygyndaky klimatologlar topary döreden CMST 2.0 maglumatlar bazasyny ulanyp, bu netijä geldiler. Ol gözegçilikler wagtynda emeli hemralaryň, uçarlaryň, ýerüsti stansiýalaryň kömegi bilen tutuş Ýer ýüzüniň gözlegçileriniň toplan Ýeriň üstüniň we howanyň temperaturasyndaky üýtgeşmeler baradaky maglumatlary birleşdirýär.


30.09.2025 18:01
2.5k+

Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar. Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar...

30.09.2025 10:22
4k+

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...

29.09.2025 12:30
3.6k+

Ýaponiýada mör-möjekleri çekmek üçin "garynja aldawyny" ulanýan ösümlik tapyldy

Ýaponiýada duş gelýän Vincetoxicum nakaianum atly ösümlik tozanlanmak üçin adatdan daşary strategiýany ulanýar. Ol ýarym iýlen ýa-da ýaralanan garynjalaryň çykarýan ysyny gaýtalap, tohumly mör-möjekleri özüne çekýär...

27.09.2025 19:28
9.8k+

Argentinada öň belli bolmadyk ýyrtyjy megaraptoryň we onuň pidasynyň galyndylary tapyldy

Argentinanyň günortasynda paleontologlar güýçli öňki elleri we uzyn dyrnaklary bolan öň näbelli ýyrtyjy dinozawryň galyndylaryny ýüze çykardylar. Bu tapyndy megaraptor nesliniň Günorta Amerikada uzak wagtlap ýaşandygyny tassyklaýar diýip, Nature Communications žurnalynda bellenýär...