Türkiýeli alymlar kosmosda ösümlikleri ýetişdirmek boýunça synaglary geçirerler

  • 20.08.2023 10:57
  • 11k+

Türkiýäniň ilkinji pilotirlenýän kosmos missiýasy wagtynda amala aşyryljak taslamanyň çäginde älem gurşawynda genetika pudagyndaky synaglar olaryň netijeliligine soňraky gözegçilik bilen geçiriler. Bu barada Trend habar berýär.

Bu tabşyryk Türkiýe Respublikasynyň 100 ýyllygy mynasybetli gurnaldy we türk uniwersitetleri we gözleg institutlary tarapyndan işlenip düzülen 13 dürli synagdan ybarat.
Türk kosmos gullugy (TUA) we TÜBITAK kosmos tehnologiýasy gözleg instituty tarapyndan teklip edilen esasy gözleg maksatlarynyň biri mikrograwitasiýa şerlerinde ösümliklerde CRISPR gen redaktirlemesiniň netijeliligini öwrenmek bolar. Bu taslama genetika pudagynda döwrebap gural bolan CRISPR ulgamyny ulanyp, genleri redaktirlemek usulyny kosmosyň nol agyrlykdaky ösümliklerde ulanmak mümkinçiligini seljermegi maksat edinýär.
Taslamada ulanmak üçin nusgawy organizm hökmünde "Arabidopsis thaliana" (Rezuhowidka) ösümligi saýlandy.


şu gün 11:50
1.6k+

Alymlar ilkinji gezek 40 müň ýyllyk mamontyň RNK-syny açyklap başardylar

Halkara alymlar topary Ýakut mamontlarynyň galyndylaryndan ilkinji gezek matrisa RNK (mRNK) molekulalaryny alyp, açyklamagy başardylar. Bu molekulalar, öýjükleriň beloklary döretmek üçin ulanýan genleriň işleýän göçürmeleridir...

düýn 13:32
3k+

Emeli aňly robotlaryň ählisi adam üçin howpsuzlyk synagyndan geçip bilmediler

Uly dil modelleri (UDM) arkaly dolandyrylýan robotlar diskriminasiýa meýillidigini we adamlara fiziki zyýan ýetirip biljek hereketleri makullamaga çalşandygyny görkezdiler. London Korollyk kollejiniň we Karnegi-Mellon uniwersitetiniň alymlary bilelikdäki gözlegleriniň netijesinde şeýle netijä geldiler...

düýn 13:14
2.7k+

Russiýaly alymlar 60-dan gowrak näbelli wirusy ýüze çykardylar

Rospotrebnadzoryň "Wektor" atly ylmy merkeziniň alymlary Russiýada ozal öwrenilmedik 60-dan gowrak wirusy anykladylar. Bu barada RIA "Nowosti" habar berdi. Gözleg üçin nusgalar ýurduň 50 sebitinden gelip gowşupdyr...

18.11.2025 17:16
2.4k+

Alymlar kosmos şöhleleriniň gelip çykyşynyň 70 ýyllyk syryny açdy

LHAASO obserwatoriýasynda işleýän hytaý alymlary gara deşikden we hemra ýyldyzdan ybarat ulgamyň – mikrokwazarlaryň zarýadly bölejikleri tizleşdiriji hökmünde hereket edýändigini anyklady. Bu obýektler Akmaýanyň ýolunda ýokary energiýaly kosmos şöhleleriniň gelip çykyşynda möhüm rol oýnap biler...