Kadasyz uky aterosklerozyň güýjemek howpuny 33-40% ýokarlandyryp biler

  • 15.04.2023 10:54
  • 16k+

Amerikaly lukmanlar kadasyz ukynyň koronar arteriýada holesterin dykynlarynyň döremek ähtimallygyny, şeýle hem aterosklerozyň beýleki ýüze çykmalarynyň töwekgelçiligini takmynan 33-40% ýokarlandyrýandygyny anykladylar. Bu barada Amerikanyň ýüregi öwreniş assosiasiýasynyň (AHA) metbugat gullugy habar berdi.

Düzgün bolşy ýaly, ateroskleroz gan damarlarynyň diwarlarynda holesteriniň ýygnanmagy netijesinde ýüze çykýar, bu bolsa olaryň galyňlaşmagyna, kalsiniň ýygnanmagyna we çeýeliginiň ýitmegine sebäp bolýar. Munuň takyk sebäpleri alymlara entek belli däl, ýöne soňky gözegçilikler aterosklerozyň döremek ähtimallygynyň ýeterlik iýmitlenmezlik we ýaramaz endikleriň bolmagy bilen ýokarlanýandygyny görkezýär.
Gözlegçiler şuňa meňzeş usulda aterosklerozyň ösüşine wagtly-wagtynda ukyňy almazlygyň we uky ýetmezçiliginiň täsir edýändigini anykladylar. Alymlar ABŞ-nyň ortaça 69 ýaş töweregindäki 2000 müňden gowrak ýaşaýjysynyň durmuşyny synlamagyň barşynda şeýle netijä geldiler. Bu adamlaryň hemmesi aterosklerozyň ösmegine täsirini ýetirýän ähli töwekgelçilik faktorlaryny öwrenmäge gönükdirilen MESA taslamasyna gatnaşdylar.


düýn 10:38
3.5k+

Hassanyň kesel kesgidi goýlandan soň rahatlanmasyny “Rumpelştilshen täsiri” diýip atlandyrdylar

Lukmanlar gyzykly bir hadysa üns berdiler: käbir hassalar lukmandan keseliniň takyk adyny bilenlerinden soň derrew rahatlyk duýýarlar. Şol sebäpli olaryň saglygy entek bejergä başlanmazdan öň gowlaşyp ugraýar. Amerikaly alymlar bu hadysa doganlar Grimmleriň ertekisindäkä meňzedip “Rumpelştilshen täsiri” diýip at bermegi teklip etdiler...

düýn 10:34
4.6k+

Ekologlar Amazon tokaýlarynyň onlarça keseliň öňüni almaga kömek edýändigini subut etdiler

Daşky gurşawy goraýjylaryň halkara topary arassa tokaýlyklaryň uly meýdany tutýan Amazon sebitlerinde ýangyn bilen baglanyşykly 27 keseliň we zoonoz ýokançlygynyň ep-esli az bolýandygyny anyklady. Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşiginiň (IUCN) habaryna görä, bu maglumatlar tokaýy çapylan ýerleri dikeltmegiň we agaç çapmagyň çäklendirilmeginiň zerurdygyny tassyklaýar...

12.09.2025 18:14
6k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...

11.09.2025 21:25
12k+

Rak keselini bejermegiň iki täze usuly onkologiýa çemeleşmäni düýpli  özgertmegi wada berýär

Onkologiýada iki täze çemeleşme rak keseliniň bejergisini ep-esli üýtgäp biler. Olar barada The Financial Times gazetinde çap edilen makalada aýdylýar. Birinjisi - radioaktiw izotoplary göni çişlere eltmäge mümkinçilik berýän, Şweýsariýanyň Novartis kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen radioligand bejergisidir...