Taryhçylar 1000 ýyllyk Baýýo gobeleniniň gelip çykyşynyň syryny açdylar

  • şu gün 13:26
  • 617

Meşhur 70 metrlik Baýýo gobeleni (Bayeux Tapestry) Kentdäki Mukaddes Awgustin abbatlygynda monahlaryň naharlanýan ýerinde diwar bezegi hökmünde ulanylan bolup biler. Bristol uniwersitetiniň taryhçysy Benjamin Pol şeýle netijä geldi, onuň ylmy işi Historical Research žurnalynda çap edildi.

Poluň we onuň talyplarynyň geçiren barlaglaryna görä, bu taryhy artefakt ybadathananyň 1120-nji ýyllarda gurlup gutarylan täze naharhanasynda ýerleşdirmek üçin niýetlenipdir. Alymyň pikirine görä, gobeleniň özi has irki döwürde — 1080-nji ýyllarda döredilipdir. Ybadathananyň gurluşygynyň gijikdirilmegi sebäpli, matanyň uzak wagtlap sandyklarda saklanan bolmagy mümkin, şol sebäpli ol meýilleşdirilen ýerinde asylman galypdyr. Sungat eseri soňra La-Manşyň üsti bilen Normandiýadaky Baýýo şäherine äkidilip, häzirki adyny alypdyr. Taryhy resminamalarda bu eser barada ilkinji gezek 1476-njy ýylda agzalýar.

«Häzirki wagtda bolşy ýaly, orta asyrlarda hem nahar wagty duşuşyklar, bilelikdäki pikir alyşmalar, myhmansöýerlik we umumy agzybirligi dabaralandyrmak üçin örän möhümdi. Bu nukdaýnazardan, Baýýo gobeleni şeýle gurşawa doly gabat gelerdi» diýip, Daily Mail taryhçynyň sözlerini getirýär.

Angliýanyň normanlar tarapyndan basyp alnyşyny şöhlelendirýän bu eseriň gelip çykyşy barada başga çaklamalar hem bar. Olaryň birine görä, gobelen Uilliam Basybalyjynyň dogany, ýepiskop Odo tarapyndan sargyt edilipdir we ol Baýýo ybadathanasy üçin niýetlenipdir.


19.12.2025 10:31
6.6k+

Süýji suwly derýada ýaşan mozazawryň galyndylary tapyldy

Paleontologlar ABŞ-nyň demirgazygynda deňiz mozazawrynyň galyndylaryny tapdylar. Onuň dişleriniň himiki düzümi bu ýyrtyjynyň süýji suwly derýada ýaşandygyny görkezýär. Bu ilkinji şeýle açyş bolup, öň diňe deňiz süýrenijileri hasaplanýan mozazawrlaryň mümkin bolan görnüşleri baradaky düşünjämizi ep-esli giňeldýär diýip, Upsala uniwersitetiniň metbugat gullugy habar berýär...

19.12.2025 10:02
9.6k+

Hytaýly alymlar Ýeriň aşaky mantiýasynda "superummanyň" bardygy baradaky çaklamany öňe sürdüler

Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň (CAS) Guançžou Geohimiýa institutynyň professory Du Çžisýueniň ýolbaşçylyk edýän ylmy-barlag topary Ýeriň aşaky mantiýasynyň içinde ägirt uly ilkinji suw howdanynyň ýerleşip biljekdigini tejribe arkaly tassyklady...

15.12.2025 11:29
2.5k+

Smartfonlar çagalarda depressiýa we semizlik howpuny ýokarlandyrdy

Çaganyň smartfon bilen ir tanyşmagy alymlarda uly howatyrlanma döredýär: amerikaly hünärmenleriň täze barlaglary bu enjamy ele almak ýaşynyň we ýetginjeklerde depressiýa, semizlik we ýeterliksiz ukynyň artmak howpunyň arasynda aladalandyryjy baglanyşygy ýüze çykardy...

04.12.2025 13:32
2.9k+

Alymlar tüwiniň dykyz topragy “burawlamak” mehanizmini ulanýandygyny anyklady

Halkara biologlar topary tüwiniň köküniň hatda örän dykyz toprakdan nädip ösüp bilýändigini öwrendi. Nature žurnalyndaky ylmy makalada bellenilişi ýaly, ösümlik öz öýjükleriniň gurluşyny üýtgedip, köki özboluşly senagat turbasyna öwürýän aýratyn mehanizmi ulanýar eken...