Stokgolmda fiziologiýa we lukmançylyk boýunça Nobel baýragynyň eýeleri yglan edildi. Baýrak “periferik immunologik tolerantlyk” diýlip atlandyrylýan ugurdaky açyş üçin amerikalylar Meri E.Brankowa, Fred Ramsdella we ýaponiýaly Şimon Sakaguçä berildi.
“Tolerantlyk” bu ýagdaýda immun ulgamynyň howp salmaýan gyjyndyryjylara, mysal üçin, organizmiň öz antigenlerine jogap bermezlik ukybyny aňladýar. Ozal bu proses, esasan, timusda – T-limfositleriniň ýetişýän organynda emele gelýär diýlip hasaplanýardy. Laureatlar immun tolerantlygynyň kadalaşdyrylmagynyň timusdan daşary, uly ýaşda-da dowam edýändigini görkezdi. Bu açyşlar autoimmun we onkologik kesellere düşünmek üçin möhümdir.
2024-nji ýylda bu ugurda Nobel baýragyny mikroRNK-ny öwrenendikleri üçin Wiktor Embros we Geri Rawkun aldy.
Belli bolşy ýaly, lukmançylyk boýunça baýragyň eýeleriniň yglan edilmegi Nobel hepdeligini açýar. 7-nji oktýabrda fizika, 8-nji oktýabrda himiýa, 9-njy oktýabrda edebiýat, 10-njy oktýabrda parahatçylyk boýunça baýraklaryň eýeleri belli bolar. Alfred Nobeliň hatyrasyna ykdysadyýet boýunça baýrak 13-nji oktýabrda yglan ediler.
Her baýragyň pul sylagy 11 mln şwed kronyna (takmynan, 1,17 mln dollar) barabar. Ähli baýraklaryň gowşurylyş dabarasy 10-njy dekabrda, Alfred Nobeliň aradan çykan güni geçiriler.