Alymlar dem goýberiş boýunça öýkeniň rak keselini irki döwründe tapmagy öwrenýärler

  • 23.07.2025 07:19
  • 4.5k+

Kuban döwlet uniwersitetiniň we Krasnodardaky 1-nji ülke kliniki hassahanasynyň barlag institutynyň alymlary dem goýberilende çykýan howanyň düzümini seljermek arkaly öýkeniň rak keselini irki döwründe anyklamagyň usulynyň üstünde işleýärler. Tehnologiýada neýroset çemeleşmesi ulanylýar diýip, onkolog lukman Dmitriý Perunowa salgylanýan TASS habar berýär.

Onuň sözlerine görä, bu usul kliniki alamatlar ýüze çykmazdan ozal molekulýar derejede patologik üýtgemeleri ýüze çykarmaga mümkinçilik berýär. Işläp taýýarlama başlangyç barlag döwründe anyklaýşyň netijeliligini ýokarlandyrmak üçin, kompýuter tomografiýasyny ýaly adaty barlag usullaryna goşmaça hökmünde ulanylar diýlip çaklanylýar.

"Öýkeniň rak keselini ir anyklamak aýratyn möhümdir - keselleriň takmynan 70% -i bejerginiň kän peýda bermeýän giçki döwürlerinde ýüze çykarylýar. AI-niň we täze çemeleşmeleriň ulanylmagy bu statistikany üýtgedip biler" - diýip, Perunow belleýär.

Ol esasy töwekgelçilik faktorynyň öňküsi ýaly çilim çekmeklik bolup galýandygyny sözüniň üstüne goşdy. Bilermeniň pikirine görä, temmäkiden doly ýüz öwürmek  zyýanly çişleriň öňüni almakda möhüm düzüm bolup galýar.
Soňky 20 ýylda öýkeniň rak keselinden ölmekligiň derejesiniň 17% azalmagy bilen alymlar barlag programmalaryny kämilleşdirmegiň we täze anyklaýyş hem-de bejeriş tehnologiýalaryny ösdürmegiň zerurdygyny nygtaýarlar.


şu gün 12:04
1.5k+

Lancet: Aşa işlenen önümler adamyň ähli organlaryna diýen ýaly zyýan berýär

"Lancet" lukmançylyk žurnalynda çap edilen birnäçe biologik gözlegler aşa işlenip taýýarlanan iýmitleriň adamyň ähli organlaryna diýen ýaly ýaramaz täsir edip bilýändigini we ikinji görnüşli süýji keseli we beýleki keselleriň döremek howpuny ýokarlandyrýandygyny görkezdi...

23.11.2025 20:23
4.8k+

Alymlar süňkleriň öz-özüni dikeltmegine kömek etmegiň ýoluny tapdylar

Alymlar köp ýyllardan bäri süňk dykyzlygynyň peselýän we döwülme howpuny ýokarlandyrýan kesel bolan – osteoporoz keselini öwrenýärler. Häzirki dermanlar süňk dokumasynyň ýumrulmagyny haýalladýar ýa-da gysga wagtlyk onuň ösüşini höweslendirýär, emma käbirleri ýaramaz täsirleri döredýär...

23.11.2025 00:31
2.6k+

BMGÖM Türkmenistana kliniki barlaghanalar üçin enjamlary we reaktiwleri getirdi

BMG-niň Ösüş Maksatnamasy (ÖM) Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen bilelikde durmuşa geçirýän «Türkmenistanyň kliniki-barlaghana gullugyny güýçlendirmek» atly taslamanyň çäginde laboratoriýa enjamlarynyň, reaktiwleriň we sarp ediş serişdeleriniň nobatdaky tapgyryny Türkmenistana gowşurdy...

19.11.2025 13:53
4.1k+

Ýaponiýaly lukmanlar türkmen kärdeşleri bilen tejribe alyşýarlar

Ýaponiýanyň Halkara hyzmatdaşlyk agentliginiň (JICA) ýörite maksatnamasynyň çäklerinde Fukuoka şäheriniň Kýuşu milli uniwersitetiniň klinikasynyň lukmanlary Türkmenistanda saparda bolup, ýerli hünärmenler bilen tejribelerini paýlaşýarlar...