Alymlar dem goýberiş boýunça öýkeniň rak keselini irki döwründe tapmagy öwrenýärler

  • 23.07.2025 07:19
  • 4.5k+

Kuban döwlet uniwersitetiniň we Krasnodardaky 1-nji ülke kliniki hassahanasynyň barlag institutynyň alymlary dem goýberilende çykýan howanyň düzümini seljermek arkaly öýkeniň rak keselini irki döwründe anyklamagyň usulynyň üstünde işleýärler. Tehnologiýada neýroset çemeleşmesi ulanylýar diýip, onkolog lukman Dmitriý Perunowa salgylanýan TASS habar berýär.

Onuň sözlerine görä, bu usul kliniki alamatlar ýüze çykmazdan ozal molekulýar derejede patologik üýtgemeleri ýüze çykarmaga mümkinçilik berýär. Işläp taýýarlama başlangyç barlag döwründe anyklaýşyň netijeliligini ýokarlandyrmak üçin, kompýuter tomografiýasyny ýaly adaty barlag usullaryna goşmaça hökmünde ulanylar diýlip çaklanylýar.

"Öýkeniň rak keselini ir anyklamak aýratyn möhümdir - keselleriň takmynan 70% -i bejerginiň kän peýda bermeýän giçki döwürlerinde ýüze çykarylýar. AI-niň we täze çemeleşmeleriň ulanylmagy bu statistikany üýtgedip biler" - diýip, Perunow belleýär.

Ol esasy töwekgelçilik faktorynyň öňküsi ýaly çilim çekmeklik bolup galýandygyny sözüniň üstüne goşdy. Bilermeniň pikirine görä, temmäkiden doly ýüz öwürmek  zyýanly çişleriň öňüni almakda möhüm düzüm bolup galýar.
Soňky 20 ýylda öýkeniň rak keselinden ölmekligiň derejesiniň 17% azalmagy bilen alymlar barlag programmalaryny kämilleşdirmegiň we täze anyklaýyş hem-de bejeriş tehnologiýalaryny ösdürmegiň zerurdygyny nygtaýarlar.


düýn 14:50
4.4k+

Johnson & Johnson saglyk üçin howply çaga prisypkasy sebäpli $40 mln tölemäge borçlandy

Los-Anjelesiň Ýokary kazyýeti Johnson & Johnson kompaniýasyny köp ýyllaryň dowamynda talk saklaýan çaga prisypkasyny ulanmagyň netijesinde ýumurtgalygyň rak keseline sezewar bolandygyny aýdan iki aýala 40 mln dollar tölemäge borçlandyrýan karary çykardy...

12.12.2025 15:36
5.2k+

Robot-hirurg ilkinji gezek kataraktany aýyrmak boýunça operasiýa geçirdi

Lukmançylyk bilen inženerçiligiň çatrygynda göz hirurgiýasynda uly öwrülişikleri wada berýän düýpli öňe gidişlik boldy: Kaliforniýanyň Los-Anjeles uniwersitetinde (UCLA) işlenip düzülen robot ulgamy dünýäde ilkinji gezek adamda kataraktany aýyrmak boýunça operasiýany üstünlikli geçirdi...

10.12.2025 11:51
7.6k+

Gögerçiniň dersinde adamlar üçin howply, BSGG-niň sanawyna girýän patogenler tapyldy

M.W.Lomonosow adyndaky Moskwa döwlet uniwersitetiniň (MDU) Topragy öwreniş bölüminiň hünärmenleri gögerçinleriň dersinde adam saglygy üçin howply bolan askomiset görnüşli gabartmalary tapdylar. Uniwersitetiň metbugat gullugynyň habar bermegine görä, bu mikroorganizmler esasan hem çagalarda we immun ulgamy gowşak adamlarda bu görnüşli ýokançlyklaryň döremegine sebäp bolup biler...

10.12.2025 11:36
2k+

Braziliýa denge keseline garşy dünýäde ilkinji bir komponentli waksinany döretdi

Braziliýa denge gyzzyrmasyna garşy dünýäde ilkinji bir komponentli waksinanyň synaglaryny üstünlikli tamamlap, ony ibermek üçin taýýarlady. Bu derman gaýtadan goýberilmegi talap etmeýär we iň ejiz ýurtlara eltip bermek üçin niýetlenendir diýip, Rio-de-Žaneýro Federal uniwersitetiniň (UFRJ) rektory Robertu Medronýua salgylanýan TASS habar berýär...