Kesar kesimi arkaly doglan çagada akganlylygyň döremek töwekgelçiligi 20% ýokarlanýar

  • 10.07.2025 11:09
  • 8.2k+

Şwesiýanyň Karolinska institutynyň (KI) alymlary garny kesip almak arkaly doglan çagalarda akganlylygyň döremek ähtimallygynyň tebigy ýol bilen dünýä inen çagalar bilen deňeşdirilende, takmynan, 20% ýokarydygyny anyklady. Bu barada institutyň metbugat gullugy habar berdi.

Aýratynam, oglanlarda we bäş ýaşdan kiçi çagalarda uly tapawut hasaba alyndy. Bu toparlarda akganlylyk keseliniň ýüze çykmak töwekgelçiligi 37-41%-e ýetdi, käbir ýagdaýlarda bolsa 57%-e çenli ýokarlandy.
Barlag 1982-nji ýyldan 2015-nji ýyl aralygynda Şwesiýada doglan 2,4 milliondan gowrak çaganyň saglygy baradaky maglumatlaryň seljermesine esaslanýar. Olardan 2 million töweregi tebigy usul bilen dünýä indi, galanlary bolsa kesar kesimi arkaly alyndy. Ençeme ýyl gözegçiligiň dowamynda tas 1,5 müň çagada akganlylyk keseli ýüze çykaryldy. Alymlar onkologiýanyň ýüze çykmagyna täsir edýän beýleki faktorlary hem göz öňünde tutup, iki toparyň çagalarynda kesel ýygylygyny deňeşdirdi.
Ylmy gözlegçileriň çak edişi ýaly, töwekgelçiligiň ýokarlanmagy kesar kesiminde enäniň mikroflorasy bilen aragatnaşygyň bolmazlygy bilen bagly bolup biler. Bu, ähtimal, täze doglan çaganyň immun ulgamynyň emele gelmegini bozýan bolsa gerek. Eger kesar kesimi gyssagly ýagdaýda, mysal üçin, burgy ýa-da dogum eýýäm başlansoň geçirilýän bolsa, onda töwekgelçilik birneme pes bolýar.

“Kesar kesimi eneleriň janyny halas etmek üçin möhüm gural we biz lukmanlar tarapyndan bu prosedura teklip edilen aýallaryň ondan saklanmagyny islemeýäris. Şeýle-de bolsa, biziň gözegçiliklerimiziň netijeleri lukmançylyk görkezmesi bolmadyk ýagdaýynda kesar kesimini ulanmagyň getirýän netijeleri barada pikirlenmelidigini aýdýar” – diýip, KI-niň ylmy işgäri Kristina-Ýewmorfiýa Kampisi MedicalXpress neşirine aýtdy.

Onuň aýtmagyna görä, bu usul bilen doglan çagalaryň demgysma, allergiýa we birinji görnüşli süýji keseline duçar bolmagy baradaky ozalky maglumatlar hem proseduranyň maksadalaýyklygy barada pikirlenmäge esas berýär.

“Çaganyň dogulmagy anatomiki aýratynlyklary sebäpli köp zenanlar üçin howply prosedura. Şu sebäpli lukmanlar onlarça ýyl bäri geljekki enäniň we onuň çagasynyň saglygyny we ömrüni goramak üçin kesar kesimini ulanýar. Ýöne soňky ýyllaryň gözegçilikleri garny kesip almagyň çagalaryň mikroflorasyna we olaryň immunitetine ýaramaz täsir edýändigini, munuň bolsa semreme töwekgelçiligini we iýmit siňdiriş ulgamynda nogsanlyklary ýokarlandyrýandygyny görkezdi” – diýip, TASS belleýär.


22.08.2025 15:19
3.9k+

Dişleriň sagdyn bolmagy üçin: Russiýada düzüminde probiotikler bolan sakgyç döredildi

Seçenow uniwersitetiniň hünärmenleri probiotiklerden we prebiotiklerden düzülen çeýnelýän sakgyç döretdiler. Uniwersitetiň metbugat gullugynyň habaryna görä, täze önüme «Reteriks» diýlip at berildi. Onuň maksady – kariýesiň, gingiwitiň we beýleki stomatologik keselleriň töwekgelçiligini azaltmakdyr...

22.08.2025 08:21
3.9k+

Russiýaly alymlar pnewmoniýany we meningiti oýaryjyny dargadýan wirusy tapdylar

Sibir Ylymlar akademiýasynyň (SO RAN) Himiýa-biologiýa we fundamental lukmançylyk institutynyň hünärmenleri pnewmoniýa, meningit, sepsis döredýän we köplenç hassahanalarda giňden duş gelýän howply bakteriýany ýok edip bilýän täze wirus-bakteriofagy açdylar diýip, «Nauka v Sibiri» neşiri habar berýär...

18.08.2025 10:02
1.9k+

ABŞ-da düzgünleşdiriji dowamly öýken keselini bejermek üçin ilkinji derman serişdesini tassyklady

ABŞ-nyň Azyk önümleriniň hiline we derman serişdelerine gözegilik müdirligi (FDA) Insmed kompaniýasynyň mukowissidozsyz bronhoektazlary bejermek üçin niýetlenen Brinsupri dermanyny tassyklady. Bu dowamly öýken keseli dem alyş ýollarynyň öwezini dolup bolmajak zeperlenmesi, dowamly üsgülewük we nemiň  artykmaç bölünip çykmagy bilen utgaşýar diýip, Reuters ýazýar...

18.08.2025 08:54
6.6k+

Oguljahan Atabaýewa “Arkadag Medisina Klasteri” toplumynyň gurluşygynyň barşy bilen tanyşdy

16-njy awgustda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň bejeriş işleri boýunça wise-prezidenti Oguljahan Atabaýewa Arkadag şäherine baryp gördi...