Ýapon arheologlary gadymy gurallardan kanoe ýasap, daş asyrynyň adamlarynyň geçen ýoluny gaýtaladylar

  • 01.07.2025 17:52
  • 4.4k+

Ýapon we taýwan arheologlary paleolit döwrüniň adamlarynyň, takmynan, 30 müň ýyl ozal amala aşyran syýahatyna meňzeş howply deňiz syýahatyny amala aşyrdylar. Olar öz synaglaryny Science Advances žurnalynda beýan etdiler.

Tokio uniwersitetiniň professory Ýosuke Kaýfunyň ýolbaşçylygyndaky topar 7,5 metrlik gazma gaýygy (kanoe) ýasamak üçin gadymy daş gurallarynyň nusgalaryny ulandy. Barlagçylar oňa “Sugime” diýip at berdiler. Ol ýapon kedr agajynyň bitewi sütüninden ýasaldy. Mundan ozal alymlar sal gipotezasyny synagdan geçiripdiler, ýöne olar gaty haýal ýüzýärdi we berk däldi.
“Sugimede” arheologlar Taýwanyň gündogaryndan başlap, Okinawany öz içine alýan Rýukýu toparyndaky Ýonaguni adasyna çenli 225 km ýol geçdiler.

Olar 45 sagat ýüzdüler. Gatnaşyjylar diňe Günden, ýyldyzlardan, tolkunlardan we özleriniň duýgurlygyndan çelgi aldylar. Olar demir gurallary, kartalary ýa-da häzirki zaman tehnologiýalaryny ulanmadylar.

"Galyndylar we artefaktlar ýaly arheologik subutnamalar, şeýle zatlary deňziň ýuwup äkidýändigi sebäpli, doly şekili berip bilmeýär. Şonuň üçin biz 1947-nji ýylda norwegiýaly barlagçy Tur Heýerdalyň ýolbaşçylygyndaky “Kon-Tiki” ekspedisiýasyna meňzeş eksperimental arheologiýa ideýasyna ýüzlendik" – diýip, Kaifu düşündirdi.

Modelirleme gadymy usullary ulanmak bilen gurlan gäminiň dünýäniň iň güýçli akymlaryndan biri bolan Kurosio akymyny ýüzüp geçip biljekdigini, şeýle hem, syýahata Taýwanyň demirgazygyndan başlanmagy üstünlik gazanmak mümkinçiligini artdyrýandygyny görkezdi.


düýn 14:24
6.4k+

Belgiýada 10 500 ýyl mundan ozal ýaşan aýalyň ýüz keşbi gaýtadan dikeldildi

Gent uniwersitetiniň alymlary hudožnikler bilen bilelikde häzirki Belgiýanyň çäginde, takmynan, 10 500 ýyl mundan ozal – mezolit eýýamynda ýaşan aýalyň ýüz keşbini gaýtadan dikeltdi. Onuň galyndylary 35 ýyldan gowrak wagt ozal Dinantyň golaýyndaky Margo gowagynda tapyldy...

02.07.2025 11:20
8.8k+

Alymlar ilkinji gezek haýal ýertitremesini ýazgy etdiler

Alymlar ilkinji gezek Ýaponiýanyň kenaryndaky suwasty çat açan zolagynda haýal ýertitremesini hasaba aldylar. Ostindäki Tehas uniwersitetiniň barlagçylary tarapyndan geçirilen barlaglar ýertitremeleriniň sunamini emele getirýänligi bilen belli umman çat açmasynyň uzaboýuna nädip ýaýraýandygyny görkezdi...

01.07.2025 20:25
7.7k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

01.07.2025 19:25
6.6k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...