Garwardda demokratiýanyň düýbüni tutan ilkinji resminamalaryň biri ýüze çykaryldy

  • 19.05.2025 17:17
  • 2.2k+

Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda Garwardyň hukuk mekdebiniň kitaphanasynda 80 ýyl saklanan we Azatlyklaryň beýik hartiýasynyň nusgasy hasaplanyp gelen golýazmanyň asyl nusgadygy kesgitlenildi. Bu barada The Guardian neşiri habar berýär.

Bu resminama 1946-njy ýylda hukuk mekdebi tarapyndan 27 dollara satyn alnypdyr. Onuň gelip çykyşy näbelli bolmagynda galansoň, nepis göçürme hasaplanypdyr.
Golýazmanyň hakykydygyny Londonyň Patyşalyk kollejiniň orta asyr taryhy boýunça professory Dewid Karpenter tassyklady. Ol resminama Garwardyň onlaýn ýygyndysynda duş geldi we ol 1300-nji ýylda korol Eduard I tarapyndan çykarylan ýedi hartiýanyň biridir diýip çaklady. Resminamanyň hakykylygyny barlamak üçin ol Gündogar Angliýa uniwersitetindäki kärdeşi bilen birnäçe synaglary geçirdi.
Onuň pikirine görä, bu düzgünnama 1300-nji ýylda Kambriýadaky Applbi şäheriniň öňki mejlis etrabyna berlipdir. Bu göçürme häzirki wagtda dünýäniň iň gymmatly golýazmalarynyň biri diýlip atlandyrylýar.
Azatlyklaryň beýik hartiýasy Angliýada 1215-nji ýylda kabul edildi. Ol monarhyň ygtyýaryny çäklendirýärdi we asylzadalaryň we erkin adamlaryň hukuklaryny berkidýärdi. Bu resminama demokratiýanyň we adam hukuklarynyň ösüş taryhynda ilkinji we iň möhüm namalaryň biri hasaplanýar.


şu gün 14:35
2.9k+

Amerikaly alymyň pişigi oňa eýýäm ikinji gezek näbelli bir wirusy açmaga kömek etdi

Pepper atly pişik ikinji gezek öý hojaýynyna, Floridadan mikrobiolog Jon Ledniskä täze, ozal ylma belli bolmadyk wirus ştammyny açmaga kömek etdi diýip, Gizmodo habar berýär. Pepper öýe jansyz gyzylguýruk syçany getirdi we Ledniski ony barlaghanada öwrenmek kararyna geldi...

düýn 13:28
5.9k+

Grenlandiýada 3 km buzuň astyndan gadymy tundranyň galyndylary tapyldy. Ol ýerde haşhaş, moh we hatda leýlisaç ösüpdir

Grenlandiýanyň köp bölegi buz we gar bilen örtülendir, şonuň üçin adanyň ady şoňa ýaňzydylyp goýlan. Emma bu hemişe beýle bolmandyr. Alymlar üç kilometrlik buz gatlagynyň astyndan gadymy tundra ekoulgamynyň yzlaryny tapdylar...

düýn 06:12
3.8k+

Belizde maýalaryň gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary - Te Kaab Çaakanyň mazary tapyldy

Hýuston uniwersitetiniň arheologlary Karakolda (Beliz) maýalaryň bu gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary we onuň şa nesilşalygynyň esaslandyryjysy Te Kaab Çaagyň mazaryny tapdylar. Bu Merkezi Amerikanyň döwleti bolan Belizdäki iň uly maýa arheologik ýadygärliginde 40 ýyldan gowrak wagtlap geçirilen barlagda tapylan ilkinji şa mazarydyr...

28.06.2025 11:03
4.9k+

And daglarynda ýitirilen Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasy tapyldy

Arheologlar adybir meşhur arheologik toplumdan, takmynan, 215 km günorta-gündogarda Boliwiýanyň günortasyndaky gadymy Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasyny tapdylar. Bu açyş hakynda Antiquity žurnalynda habar berildi...