Emeli adam derisi kosmetikanyň haýwanlardaky synagyndan ýüz öwürmäge mümkinçilik berer

  • 09.04.2025 10:33
  • 2.5k+

Halkara alymlar topary janly öýjüklerden deriniň emeli 3D modelini döretdi – ol 3D printerde çap edildi. Bu işläp taýýarlama kosmetika serişdeleriniň haýwanlarda synag edilmeginiň başgaça ýoly bolup biler.

Ýewropa Bileleşiginiň kanunlary etiki sebäplere görä kosmetika serişdeleriniň haýwanlarda tejribe synaglaryny berk çäklendirýär. Şonuň üçin hünärmenler täze çözgüt hödürleýär. Olar tarapyndan döredilen deri üç gatlakdan ybarat bolan hakyky adam derisiniň gurluşyny we funksiýalaryny doly gaýtalaýar. Munuň üçin ylmy gözlegçiler gidrogeliň esasynda ýörite düzümi – janly öýjükler bilen garylan we soňra çap edilen materialy ulandy.
Graz tehnika uniwersitetiniň (TU Graz) Himiýa we bioulgamlar tehnologiýasy institutyndan professor Karrin Stana Klaýnşekiň aýtmagyna görä, gidrogel bu prosesde esasy rol oýnap, amatly gurşawy döredýär, ol diňe bir öýjükleriň ýaşaýşa ukyplylygyny goldaman, eýsem olaryň ösmegine we köpelmegine ýardam edýär.
Şeýle-de bolsa, suwuň düzüminiň ýokarydygy sebäpli material durnuksyz bolup galýar. Şonuň üçin alymlar materialyň gurluşyny berkitmek we öýjüklere zeper ýetirmezlik üçin “sepleme” diýlip atlandyrylýan mehaniki we himiki gaýtadan işlemeleri ulanýar. Haçan-da öýjükler 2-3 hepdäniň dowamynda dokumany emele getirende, deri “ýetişdi” hasap edilýär. Diňe şondan soň ony synaglar üçin ulanmak bolýar.
Professor Klaýnşek ilkinji synaglaryň materialyň durnuklylygyny we howpsuzdygyny görkezendigini belledi.
Indiki tapgyr bu 3D modelini ulanyp, kosmetikanyň düzümindäki nanobölejikleriň täsirini barlamakdan ybarat. 


31.08.2025 08:48
8.6k+

Koloradoda dinozawrlardanam has gadymy pyşbaganyň görnüşi tapyldy

Paleontologlar Chelydridae maşgalasyndan bolan pyşbagalaryň ozal näbelli sütün öýjükli neslini  we görnüşini tapdylar. Olary Koloradodan tapylan bitin çanagyna we beýleki galyndylaryna esaslanyp suratlandyrmak başartdy...

26.08.2025 13:37
9.6k+

Müsürde suwdan gadymy Kanopus şäheriniň bölekleri çykaryldy

Müsür häkimiýetleri Aleksandriýanyň golaýynda Abu-Kir aýlagynda ýerleşen suwa giden gadymy şäheriň böleklerini gury ýere çykardy diýip, The Guardian habar berýär. Bu Müsüri tas 300 ýyl dolandyran Ptolemeý nesilşalygynyň dolandyran we 600 ýyl töweregi ýurdy dolandyran Rim imperiýasynyň döwründe möhüm merkeze öwrülen Kanopus şäheri hasaplanýar...

26.08.2025 13:26
5.2k+

Paleontologlar dinozawrlaryň ýelken şekilli arkasy bolan täze görnüşini açdy

Paleontologlar dinozawrlaryň ýelken şekilli arkasy bolan täze görnüşini açdy. Istiorachis macarthurae adyny alan bu jandarlar 120 mln ýyldan gowrak ozal Angliýanyň günorta kenaryndan uzak bolmadyk ýerde ýaşapdyr diýip, Londondaky Tebigy taryh muzeýine salgylanyp, CNN habar berýär...

25.08.2025 13:04
3.2k+

Awstraliýada adam derisine has ýakyn deri nusgalary ösdürilip ýetişdirildi

Kwinslend uniwersitetiniň ýanyndaky Freýzer institutynyň barlaghanasyndan awstraliýaly alymlar ilkinji gezek doly derejede adam derisiniň gurluşyny gaýtalaýan deri nusgalaryny ösdürip ýetişdirdi. Bu barada ABC ýaýlym korporasiýasy habar berdi...