Emeli adam derisi kosmetikanyň haýwanlardaky synagyndan ýüz öwürmäge mümkinçilik berer

  • 09.04.2025 10:33
  • 2.5k+

Halkara alymlar topary janly öýjüklerden deriniň emeli 3D modelini döretdi – ol 3D printerde çap edildi. Bu işläp taýýarlama kosmetika serişdeleriniň haýwanlarda synag edilmeginiň başgaça ýoly bolup biler.

Ýewropa Bileleşiginiň kanunlary etiki sebäplere görä kosmetika serişdeleriniň haýwanlarda tejribe synaglaryny berk çäklendirýär. Şonuň üçin hünärmenler täze çözgüt hödürleýär. Olar tarapyndan döredilen deri üç gatlakdan ybarat bolan hakyky adam derisiniň gurluşyny we funksiýalaryny doly gaýtalaýar. Munuň üçin ylmy gözlegçiler gidrogeliň esasynda ýörite düzümi – janly öýjükler bilen garylan we soňra çap edilen materialy ulandy.
Graz tehnika uniwersitetiniň (TU Graz) Himiýa we bioulgamlar tehnologiýasy institutyndan professor Karrin Stana Klaýnşekiň aýtmagyna görä, gidrogel bu prosesde esasy rol oýnap, amatly gurşawy döredýär, ol diňe bir öýjükleriň ýaşaýşa ukyplylygyny goldaman, eýsem olaryň ösmegine we köpelmegine ýardam edýär.
Şeýle-de bolsa, suwuň düzüminiň ýokarydygy sebäpli material durnuksyz bolup galýar. Şonuň üçin alymlar materialyň gurluşyny berkitmek we öýjüklere zeper ýetirmezlik üçin “sepleme” diýlip atlandyrylýan mehaniki we himiki gaýtadan işlemeleri ulanýar. Haçan-da öýjükler 2-3 hepdäniň dowamynda dokumany emele getirende, deri “ýetişdi” hasap edilýär. Diňe şondan soň ony synaglar üçin ulanmak bolýar.
Professor Klaýnşek ilkinji synaglaryň materialyň durnuklylygyny we howpsuzdygyny görkezendigini belledi.
Indiki tapgyr bu 3D modelini ulanyp, kosmetikanyň düzümindäki nanobölejikleriň täsirini barlamakdan ybarat. 


düýn 11:16
2k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

düýn 11:12
3.3k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.3k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
8.1k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...