Wenadaky futbol meýdançasy Gadymy Rim döwrüne degişli söweş meýdany bolup çykdy

  • 06.04.2025 22:22
  • 8.1k+

Wenadaky futbol meýdançasy Rim imperiýasy döwründe uly söweşiň geçen ýeri bolup çykdy diýip, The Independent ýazýar.

Abatlaýyş işleri wagtynda  işçiler tötänden imperator Domisianyň (b.e. 86–96-njy ýyllary) Dunaý ýörişlerine degişli 129-150 esgeriň köpçülikleýin jaýlanan mazarynyň üstünden bardylar. Wena muzeýiniň hünärmenleriniň pikirine görä, bu ýer nemes taýpalarynyň gatnaşmagynda bolup geçen gazaply söweşiň subutnamasydyr.
Gazuw-agtaryş işleriniň ýolbaşçysy Mihaela Binder Rim esgerleriniň şeýle uly mazarlygynyň ozal tapylmandygyny belleýär.


III asyra çenli rim esgerleriniň jesetleri, köplenç, ýakylypdyr, ýöne bu ýerde muňa  wagt bolmadyk bolara çemeli. Heläk bolanlaryň hemmesinde söweşde alnanlara mahsus şikesler bar. Galyndylaryň hemmesi 20-30 ýaş aralygyndaky erkeklere degişlidir. Olaryň ölümi biziň eýýamymyzyň 80-130-njy ýyllaryna degişlidir. Muny gabyrdan tapylan söweş esbaplary, tuwulgalar, hanjar we rimiň “kalig” aýakgabynyň çüýleri tassyklady.
Barlaglar dowam edýär. Şu wagta çenli ölenleriň diňe biriniň rim esgeri bolandygy anyklandy. Alymlar DNK derňewiniň beýleki söweşijileri kesgitlemäge kömek etjekdigine umyt edýärler.


28.06.2025 11:03
4.7k+

And daglarynda ýitirilen Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasy tapyldy

Arheologlar adybir meşhur arheologik toplumdan, takmynan, 215 km günorta-gündogarda Boliwiýanyň günortasyndaky gadymy Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasyny tapdylar. Bu açyş hakynda Antiquity žurnalynda habar berildi...

22.06.2025 11:49
7.2k+

Hytaýda seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda hazynadan doly gadymy aramgähler tapyldy

Žiçžao şäher okrugynda (Şandun welaýaty, Hytaý) seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda arheologlar üç gadymy aramgähiň üstünden bardy. Bu barada Hytaýyň jemgyýetçilik ylymlary akademiýasynyň Arheologiýa institutyna salgylanyp, Independent habar berýär...

17.06.2025 13:01
9.6k+

Ortaýer deňzinde 2570 m çuňlukdan XVI asyra degişli adaty bolmadyk ýükli gämi tapyldy

Fransuz arheologlary Ortaýer deňzinde 2570 metr çuňlukdan XVI asyrda gark bolan söwda gämisini tapdylar. Medeniýet ministrliginiň Suwasty arheologiýa bölüminiň müdiri Arno Şomas bu Fransiýanyň territorial suwlarynda gämi heläkçiligi hasaba alnan iň çuň ýerdir diýip, habar berdi...

16.06.2025 13:25
2.3k+

Burunda işdäniň gözegçiligine täsir edýän reseptorlar tapyldy

Ýewropaly neýrofiziologlar burnuň ys alyş epiteliýsinde iýmitiň ysyny alanda doýmak duýgusyny güýçlendirýän reseptorlaryň aýratyn kategoriýasyny tapdylar. Garramagyň biologiýasy instituty (Germaniýa) bu neýronlarda bökdençligiň ýüze çykmagy artykmaç iýmeklige we semremeklige getirip biljekdigini ýüze çykardy...