Alymlar gadymy gowak suratlarynyň döredilmeginde çagalaryň möhüm ornuny belleýärler

  • 04.04.2025 22:26
  • 4.5k+

Tel-Awiw uniwersitetiniň barlagçylary çagalaryň gadymy gaýa suratlarynyň döredilmeginde möhüm orun eýeläp biljekdigini çaklaýarlar. Alymlar munuň diňe bir öwrenmeklik bilen bagly bolman, eýsem çagalaryň gaýry dünýä bilen aragatnaşyk saklamak ukybyna bolan ynam bilen hem baglanyşyklydygyna ynanýarlar.

Arheologlar Ella Assaf, Ýafit Kedar we Ran Barkaýa tarapyndan geçirilen barlag Arts žurnalynda çap edildi, onuň esasy netijelerini Phys.org beýan edýär.
Geçelgeleriniň darlygy we kislorod ýetmezçiligi sebäpli barmasy kyn gowaklardan tapylan suratlar arheologlary şeýle netijä getirdi. Muňa garamazdan, gadymy adamlar ol ýere çagalary alyp gidipdirler.
Şeýle gaýa suratlarynyň ýaşy 40–12 müň ýyl diýlip çaklanylýar.
Alymlar suratlaryň gapdalynda 2–12 ýaş aralygyndaky çagalaryň el we aýak yzlarynyň saklanyp galandygyny bellediler. Ondan öň olaryň gatnaşmagy öwrenmek häsiýetlidir, ýagny şeýdip olara bilim we däp-dessurlar geçirilendir diýip hasaplanýardy. Emma ysraýylly barlagçylar gadymy adamlar çagalaryň gaýry  dünýäniň güýçleri bilen täsirleşip biljekdigine ynanypdyrlar diýip çaklaýarlar, olaryň göz öňüne getirişine görä, beýle mümkinçilik gowaklaryň jümmüşinde bolupdyr.
Gowaklar awçy-ýygnaýjylaryň medeniýetleriniň köpüsinde ýerasty dünýä açylýan derweze hökmünde kabul edilipdir. Çagalaryň dünýäleriň serhedinde durmak bilen, gaýry jandarlar bilen aragatnaşyk saklap biljekdigine ynanypdyrlar.


düýn 14:04
3.9k+

Gadymy Müsür maşgalalarynda mirasyň geçiş tertibi subut edildi. Uly ogul maşgala baş bolupdyr

Leýden uniwersitetinden taryhçy Şteffi wan Gompel tarapyndan geçirilen barlag gadymy Müsürde erk-ygtyýaryň we emlägiň uly ogla miras geçendigini, maşgala ulgamynyň bolsa patriarhal we tire esaslydygyny tassyklady...

düýn 14:02
3.6k+

Kosmosda emeli Gün tutulmasynyň ilkinji suraty iberildi

Ýewropa kosmos agentligi Proba-3 missiýasyndan alnan, Ýeriň orbitasynda döredilen emeli Gün tutulmasyny görkezýän ilkinji suraty çap etdi. Proba-3 missiýasy 2024-nji ýylyň dekabrynda başlandy. Onuň maksady – Gün koronasyny, ýagny ýyldyzyň atmosferasynyň daşky we iň yssy gatlagyny öwrenmek...

18.06.2025 14:36
14k+

Antarktidanyň buzlarynyň astyndan gelen adaty bolmadyk signallar alymlary geň galdyrdy

Pensilwaniýa uniwersitetinden gözlegçileriň ýolbaşçylygyndaky halkara alymlar topary Antarktidada adaty bolmadyk radiosignallary ýüze çykardy. Bu signallar buz bilen örtülen yklymyň üstündäki howa şarlaryna ornaşdyrylan Antarctic Impulsive Transient Antenna (ANITA) detektory tarapyndan ýazga alyndy...

18.06.2025 14:32
6.1k+

Hytaý ýertitremesiniň alamatlaryny gije-gündizleýin öwrenmek üçin hemra uçurdy

Hytaý ýurduň demirgazyk-günbataryndaky Szýusýuan kosmos merkezinden CSES-2 (China Seismo-Electromagnetic Satellite-2) hemrasyny üstünlikli uçurdy. Apparat orbita Long March 2D (“Beýik ýöriş-2D”) raketasy bilen uçuryldy diýip Space News habar berýär...