Blue Ghost täjirçilik enjamy Aýa üstünlikli gondy we ilkinji suratlary iberdi

  • 04.03.2025 08:09
  • 3.4k+

Amerikanyň Firefly Aerospace kompaniýasyna degişli bolan Blue Ghost täjirçilik enjamy ýumşak gonuş amala aşyryp, Aýa üstünlikli gonmagy başardy. Ol eýýäm birki sagat geçensoň, Aýdan Ýeriň ilkinji suratlaryny iberdi diýip, «Reuters» neşiri habar berýär.

Blue Ghost Aýa iki hepdelik ylmy-gözleg missiýasy üçin bardy. Ol Aýyň görünýän tarapynda, Çökgünlikler Deňziniň golaýyndaky Latreýl dagynyň etegine gondy. Enjam meýilleşdirilen nokatdan bary-ýogy 100 metrlik tapawut bilen, takyk gonuş amala aşyrdy.
Şeýlelikde, Ostin şäherinde (ABŞ) ýerleşýän Firefly Aerospace kompaniýasy Aýyň üstüne enjam gonduran dünýädäki ikinji hususy kompaniýa boldy. Emma kompaniýanyň bellemegine görä, bu enjam «doly üstünlikli» ýumşak gonuş amala aşyran ilkinji hususy enjamdyr. Sebäbi, 2024-nji ýylda ABŞ-nyň Intuitive Machines kompaniýasyna degişli Nova-C («Odisseý») moduly hem Aýa gonupdy, emma ol gapdala agdarylyp, özüne zeper ýetirip we Aýda bir gijäni başdan geçirip bilmän, işlemegini bes edipdi. Şeýle-de bolsa, ol «baky uka gitmezden ozal» birnäçe ylmy synaglary geçirip, Ýere surat ibermegi başarypdy.
Blue Ghost enjamynyň Aýa gonuşy göni ýaýlymda görkezilmedi, sebäbi kompaniýa maglumatlaryň (telemetriýanyň) iberilmegini ileri tutdy. Enjamyň päsgelçiliklerden gaça durmagyny üpjün edýän ulgamy, uly gaýalardan we beýleki howplardan gaça durmaga ýardam berdi.

«NASA bu sebitiň howpsuz bolmagyna garaşýardy, emma bu howp düýbünden ýokdur diýen manyny bermeýär. Biz olary üstünlikli ýeňip geçdik we asuda gonmagy başardyk» — diýip, Firefly programmasynyň ýolbaşçysy Reý Allenswort aýtdy.

Blue Ghost tarapyndan Ýere iberilen suratlaryň birinde, uzakdaky Ýer açyk gök reňkli nokat ýaly görünýär.

«Şu suratda biziň hemmämiz bar» — diýip, missiýanyň bir agzasy belläp geçdi.

Blue Ghost on sany ylmy enjam bilen üpjün edilen. Missiýanyň soňky tapgyry 14-nji martda bolar. Şol gün enjam Aýyň doly tutulmagyny bellige alar, şol pursatda bolsa Aý elhenç gyzyl reňkde bolar.
Mundan ozal, Aýyň üstüne üstünlikli ýumşak gonuş amala aşyrmagy diňe bäş ýurt – ABŞ, SSSR, Hytaý, Hindistan we Ýaponiýa başarypdy.

«Aýyň üstüne nämedir bir zady gondurmak örän çylşyrymly tehniki üstünlikdir» — diýip, NASA-nyň wekili Joel Kerns suratlaryň tanyşdyrylyş dabarasynda aýtdy.


düýn 14:32
4.4k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.3k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6.1k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...