Hytaýly inženerler daşky gurşawa uýgunlaşyp, ýüzüş usulyny üýtgedýän robot balygy döretdiler

  • 03.03.2025 06:05
  • 5.3k+

Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Şenýan awtomatlaşdyryş institutynyň alymlary daşky gurşawyň şertlerine görä ýüzüş usulyny üýtgedip bilýän ýumşak robot balygy döretdiler. Bu barada «IEEE Transactions on Robotics» ylmy žurnalynda çap edildi.

Robotyň esasy aýratynlygy – hereket, duýujylyk we dolandyryş ulgamlarynyň bir enjamda jemlenmegidir. Ol dört dürli usulda ýüzüp bilýär, bu bolsa ony bar bolan meňzeş enjamlardan has-da tapawutlandyrýar.
Inženerler skumbriýa balygynyň bedeniniň gurluşyny 3D çap tehnologiýasy arkaly nusgaladylar. Robotyň çeýe karkasy ýumşak hereketlendiriji bilen birleşdirildi. Bu hereketlendiriji üç esasy gatlakdan ybarat: gysylýan ýaýlar, dielektrikli elastomer membranalar we çeýe elektrodlar.
Robot daşky gurşawdaky üýtgeşmeleri duýar ýaly, alymlar ýokary takyklykdaky çeýe datçikleri ulandylar. Bu datçikler robota suwdaky ýerini we daş-töweregindäki şertleri kesgitlemäge mümkinçilik berýär. Şonuň netijesinde, robot iň amatly ýüzüş usulyna awtomatiki ýagdaýda geçip bilýär.
Robotyň hereketini dolandyrmak üçin, inženerler biologiki myşsa bloklarynyň iş tertibini utgaşykly bolar ýaly edip sazladylar. Munuň netijesinde, robot hakyky balyklaryň ýüzüşini gaýtalap, dürli şertlere uýgunlaşyp bilýär.
Bu tehnologiýa suwasty robot tehnikasynda täze mümkinçilikleriň öňüni açýar. Ol deňiz ekosistemalaryny öwrenmekde, gözleg-halas ediş işlerinde we beýleki ugurlarda ulanylyp bilner. Janly-jandarlaryň hereketlerini gaýtalaýan robotlaryň döredilmegi, suwasty enjamlaryň has-da kämilleşdirilmeginde birnäçe mümkinçilikleriň öňüni açýar.


07.07.2025 10:53
3.1k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
9.6k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...

06.07.2025 15:03
11k+

Heopsyň piramidasynda hakyky gurluşykçylaryň atlary tapyldy, olar gul däl bolup çykdy

Arheologlar Heopsyň piramidasynda ozal näbelli ýazgylary tapdylar, bu onuň gurluşykçylarynyň gelip çykyşyny anyklamaga kömek edýär diýip, Daily Mail ýazýar. Müsüri öwreniji alym Zahi Hawassyň berýän maglumatlaryna görä, täze açyşlar gadymy grek awtorlarynyň piramidany 100 müň sany gullaryň gurandygy baradaky tassyklamany ýalana çykarýar...

06.07.2025 14:44
7.1k+

Arheolog Ispaniýanyň golaýynda rowaýata öwrülen Atlantida şäherini tapandygyny aýdýar

Britaniýaly arheolog Maýkl Donnellan Atlantidanyň Ispaniýanyň kenaryndan üç kilometr uzaklykda, Kadis şäheriniň golaýynda ýerleşip biljekdigini aýtdy. Bu barada alymyň alternatiw taryha bagyşlanan Cosmic Summit konferensiýasynda eden çykyşyna salgylanýan, Daily Mail ýazýar...