Russiýaly alymlar suwy arassalamakdaky galyndylardan kerpiç öndürmegiň usulyny oýlap tapdylar

  • 02.02.2025 21:33
  • 9k+

Perm milli gözleg politehniki uniwersitetiniň (PMGPU) alymlary hapa suwlar arassalanandan soň galýan galyndylary peýdaly maksatlar üçin ulanmaga mümkinçilik berýän täze usuly işläp düzdüler. Bu usul diňe bir galyndylary gaýtadan ulanmagy däl, eýsem daşky gurşawy goramagy hem maksat edinýär diýip, TASS habarlar agentligi habar berýär.

Täze usulda suw arassalanyp durlan wagty emele gelýän çökündi kerpiç öndürmek üçin goşundy hökmünde ulanylýar. Munuň netijesinde galyndylar peýdaly gurluşyk materialyna öwrülýär.
Keramiki garyndynyň düzümine, suw arassalanandan soň galýan çökündiniň 20%-e çenli bölegi goşulýar. Bu bolsa materialyň maýyşgaklyk derejesini artdyryp, kerpiçleriň ýasalmagyny ýeňilleşdirýär.
Kerpiçler 1050°C derejede bişirilýär. Materiala 14,2–15% galyndy goşulsa, ol zerur dykyzlyga we suw geçirmezlik häsiýetine eýe bolýar.
PMGPU-nyň gurluşyk fakultetiniň dekany Witaliý Şamanowyň aýtmagyna görä, bu täze usul gurluşyk pudagynda galyndylary peýdaly ulanmak üçin täze mümkinçilikleriň öňüni açýar. Mundan başga-da, bu tehnologiýa ekologiýa taýdan arassa we ykdysady taýdan peýdaly.
Täze usulyň artykmaçlyklary:

  • Materialyň häsiýetleri gowulanýar. Çökündiniň goşulmagy materialy has ýumşak we işlenilmesi aňsat edýär;
  • Önümçilik çykdajylary azalýar. Galyndylaryň ulanylmagy adaty çig mallaryň sarp edilişini peseldýär;
  • Ekologiýa üçin peýdaly. Bu usul zyňyndylaryň möçberini azaldyp, daşky gurşawy goramaga kömek edýär.

Alymlar bu taslamany has-da kämilleşdirmek we has giň gerimde ulanmak üçin işlerini dowam etdirýärler. Geljekde şeýle kerpiçler, esasan-da, galyndylary ulanmak meselesi bar bolan sebitlerde giňden ulanylyp bilner.


düýn 15:41
2.4k+

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

düýn 15:29
4.2k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

02.06.2025 13:31
5k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.7k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...