Russiýaly alymlar suwy arassalamakdaky galyndylardan kerpiç öndürmegiň usulyny oýlap tapdylar

  • 02.02.2025 21:33
  • 9k+

Perm milli gözleg politehniki uniwersitetiniň (PMGPU) alymlary hapa suwlar arassalanandan soň galýan galyndylary peýdaly maksatlar üçin ulanmaga mümkinçilik berýän täze usuly işläp düzdüler. Bu usul diňe bir galyndylary gaýtadan ulanmagy däl, eýsem daşky gurşawy goramagy hem maksat edinýär diýip, TASS habarlar agentligi habar berýär.

Täze usulda suw arassalanyp durlan wagty emele gelýän çökündi kerpiç öndürmek üçin goşundy hökmünde ulanylýar. Munuň netijesinde galyndylar peýdaly gurluşyk materialyna öwrülýär.
Keramiki garyndynyň düzümine, suw arassalanandan soň galýan çökündiniň 20%-e çenli bölegi goşulýar. Bu bolsa materialyň maýyşgaklyk derejesini artdyryp, kerpiçleriň ýasalmagyny ýeňilleşdirýär.
Kerpiçler 1050°C derejede bişirilýär. Materiala 14,2–15% galyndy goşulsa, ol zerur dykyzlyga we suw geçirmezlik häsiýetine eýe bolýar.
PMGPU-nyň gurluşyk fakultetiniň dekany Witaliý Şamanowyň aýtmagyna görä, bu täze usul gurluşyk pudagynda galyndylary peýdaly ulanmak üçin täze mümkinçilikleriň öňüni açýar. Mundan başga-da, bu tehnologiýa ekologiýa taýdan arassa we ykdysady taýdan peýdaly.
Täze usulyň artykmaçlyklary:

  • Materialyň häsiýetleri gowulanýar. Çökündiniň goşulmagy materialy has ýumşak we işlenilmesi aňsat edýär;
  • Önümçilik çykdajylary azalýar. Galyndylaryň ulanylmagy adaty çig mallaryň sarp edilişini peseldýär;
  • Ekologiýa üçin peýdaly. Bu usul zyňyndylaryň möçberini azaldyp, daşky gurşawy goramaga kömek edýär.

Alymlar bu taslamany has-da kämilleşdirmek we has giň gerimde ulanmak üçin işlerini dowam etdirýärler. Geljekde şeýle kerpiçler, esasan-da, galyndylary ulanmak meselesi bar bolan sebitlerde giňden ulanylyp bilner.


şu gün 11:20
4k+

Alymlar ilkinji gezek haýal ýertitremesini ýazgy etdiler

Alymlar ilkinji gezek Ýaponiýanyň kenaryndaky suwasty çat açan zolagynda haýal ýertitremesini hasaba aldylar. Ostindäki Tehas uniwersitetiniň barlagçylary tarapyndan geçirilen barlaglar ýertitremeleriniň sunamini emele getirýänligi bilen belli umman çat açmasynyň uzaboýuna nädip ýaýraýandygyny görkezdi...

düýn 20:25
5.7k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

düýn 19:25
5.5k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...

düýn 18:13
3k+

Neýrofiziologlar beýniniň nädip sözlerden sözlem düzýändigini düşündirdiler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary adam beýnisiniň nädip aýry-aýry sözleri sözlemlere öwürýändigini anyklamaga kömek edýän barlagy geçirdiler. Neýrolingwistika şu çaka çenli, esasan, aýry sözleriň emele getirilişini öwrenipdi, ýöne olaryň many berýän zynjyrlara birleşiş prosesini öwrenmändi...