Russiýaly alymlar suwy arassalamakdaky galyndylardan kerpiç öndürmegiň usulyny oýlap tapdylar

  • 02.02.2025 21:33
  • 9.1k+

Perm milli gözleg politehniki uniwersitetiniň (PMGPU) alymlary hapa suwlar arassalanandan soň galýan galyndylary peýdaly maksatlar üçin ulanmaga mümkinçilik berýän täze usuly işläp düzdüler. Bu usul diňe bir galyndylary gaýtadan ulanmagy däl, eýsem daşky gurşawy goramagy hem maksat edinýär diýip, TASS habarlar agentligi habar berýär.

Täze usulda suw arassalanyp durlan wagty emele gelýän çökündi kerpiç öndürmek üçin goşundy hökmünde ulanylýar. Munuň netijesinde galyndylar peýdaly gurluşyk materialyna öwrülýär.
Keramiki garyndynyň düzümine, suw arassalanandan soň galýan çökündiniň 20%-e çenli bölegi goşulýar. Bu bolsa materialyň maýyşgaklyk derejesini artdyryp, kerpiçleriň ýasalmagyny ýeňilleşdirýär.
Kerpiçler 1050°C derejede bişirilýär. Materiala 14,2–15% galyndy goşulsa, ol zerur dykyzlyga we suw geçirmezlik häsiýetine eýe bolýar.
PMGPU-nyň gurluşyk fakultetiniň dekany Witaliý Şamanowyň aýtmagyna görä, bu täze usul gurluşyk pudagynda galyndylary peýdaly ulanmak üçin täze mümkinçilikleriň öňüni açýar. Mundan başga-da, bu tehnologiýa ekologiýa taýdan arassa we ykdysady taýdan peýdaly.
Täze usulyň artykmaçlyklary:

  • Materialyň häsiýetleri gowulanýar. Çökündiniň goşulmagy materialy has ýumşak we işlenilmesi aňsat edýär;
  • Önümçilik çykdajylary azalýar. Galyndylaryň ulanylmagy adaty çig mallaryň sarp edilişini peseldýär;
  • Ekologiýa üçin peýdaly. Bu usul zyňyndylaryň möçberini azaldyp, daşky gurşawy goramaga kömek edýär.

Alymlar bu taslamany has-da kämilleşdirmek we has giň gerimde ulanmak üçin işlerini dowam etdirýärler. Geljekde şeýle kerpiçler, esasan-da, galyndylary ulanmak meselesi bar bolan sebitlerde giňden ulanylyp bilner.


02.08.2025 00:23
5k+

Gün ulgamynda bir ýyly 1648 Ýer ýylyna deň bolan asman jisimi tapyldy

Gün ulgamynda adaty bolmadyk asman jisimi tapyldy. 2020 VN40 diýlip atlandyrylýan bu trans-neptun obýekti 1648 Ýer ýylyna barabar wagtda Günüň töwereginden doly aýlanyp çykýar. Bu barada Garward-Smitsonow institutynyň  Astrofizika merkeziniň barlagçylary habar berdiler...

02.08.2025 00:18
2.3k+

Alymlar DNK-nyň sakawlamak bilen baglanyşykly 57 bölegini tapdylar

Halkara alymlar topary sakawlamak bilen baglanyşykly 57 genom bölegini tapdylar. Bu barada ABŞ-nyň Wanderbilt uniwersitetiniň lukmançylyk merkeziniň (VUMC) metbugat gullugy habar berdi. Barlaga birnäçe ýurtdan hünärmenler gatnaşdy...

29.07.2025 14:09
5.7k+

Alymlar derisi ýelekpisint bolan gadymy süýrenijiniň galyndylaryny tapdylar

Fransiýada arka tarapy ýelekpisint gurluşly gadymy süýrenijileriň galyndylary tapyldy. Tapyndynyň ýaşy 247 million ýyl diýip, Ştutgartdaky (Germaniýa) Döwlet tebigat ylymlary muzeýiniň metbugat gullugy habar berdi...

29.07.2025 11:54
7.8k+

Gaýtadan işlenen çilim naýçalaryndan berk, arzan asfalt döretdiler

Granada we Bolonýa uniwersitetleriniň alymlary gaýtadan işlenen çilim naýçalaryndan ekologiýa taýdan arassa asfalt öndürmegiň tehnologiýasyny işläp düzdüler. Oýlap tapyş ScienceDirect žurnalynyň makalasynda beýan edildi...