Russiýaly alymlar suwy arassalamakdaky galyndylardan kerpiç öndürmegiň usulyny oýlap tapdylar

  • 02.02.2025 21:33
  • 9.1k+

Perm milli gözleg politehniki uniwersitetiniň (PMGPU) alymlary hapa suwlar arassalanandan soň galýan galyndylary peýdaly maksatlar üçin ulanmaga mümkinçilik berýän täze usuly işläp düzdüler. Bu usul diňe bir galyndylary gaýtadan ulanmagy däl, eýsem daşky gurşawy goramagy hem maksat edinýär diýip, TASS habarlar agentligi habar berýär.

Täze usulda suw arassalanyp durlan wagty emele gelýän çökündi kerpiç öndürmek üçin goşundy hökmünde ulanylýar. Munuň netijesinde galyndylar peýdaly gurluşyk materialyna öwrülýär.
Keramiki garyndynyň düzümine, suw arassalanandan soň galýan çökündiniň 20%-e çenli bölegi goşulýar. Bu bolsa materialyň maýyşgaklyk derejesini artdyryp, kerpiçleriň ýasalmagyny ýeňilleşdirýär.
Kerpiçler 1050°C derejede bişirilýär. Materiala 14,2–15% galyndy goşulsa, ol zerur dykyzlyga we suw geçirmezlik häsiýetine eýe bolýar.
PMGPU-nyň gurluşyk fakultetiniň dekany Witaliý Şamanowyň aýtmagyna görä, bu täze usul gurluşyk pudagynda galyndylary peýdaly ulanmak üçin täze mümkinçilikleriň öňüni açýar. Mundan başga-da, bu tehnologiýa ekologiýa taýdan arassa we ykdysady taýdan peýdaly.
Täze usulyň artykmaçlyklary:

  • Materialyň häsiýetleri gowulanýar. Çökündiniň goşulmagy materialy has ýumşak we işlenilmesi aňsat edýär;
  • Önümçilik çykdajylary azalýar. Galyndylaryň ulanylmagy adaty çig mallaryň sarp edilişini peseldýär;
  • Ekologiýa üçin peýdaly. Bu usul zyňyndylaryň möçberini azaldyp, daşky gurşawy goramaga kömek edýär.

Alymlar bu taslamany has-da kämilleşdirmek we has giň gerimde ulanmak üçin işlerini dowam etdirýärler. Geljekde şeýle kerpiçler, esasan-da, galyndylary ulanmak meselesi bar bolan sebitlerde giňden ulanylyp bilner.


düýn 11:16
2k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

düýn 11:12
3.3k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.3k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
8k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...