3,5 million ýyl ozal ýaşap geçen adamlaryň esasan ösümlikler bilen iýmitlenendigi ýüze çykaryldy

  • 24.01.2025 12:25
  • 3.8k+

Maks Plank Jemgyýetiniň himiýa instituty bilen Witwatersrand uniwersitetiniň alymlarynyň geçiren barlaglary Günorta Afrikada 3,5 million ýyl ozal ýaşap geçen awstralopitekleriň et bilen gaty seýrek iýmitlenendigini, gündelik iýmit rasionlarynda esasan ösümliklerden düzülen iýmitleriň agdyklyk edendigini görkezýär. Bu barlagyň netijeleri, Science žurnalynda çap edildi.

Günorta Afrikanyň Sterkfonteýn gowagynda tapylan ýedi sany gadymy adamlaryň galyndylaryndan alnan diş emalynyň analizi, olaryň esasan ösümlikler bilen iýmitlenendigini subut edýär.
Barlag geçirmek üçin alymlar süýdemdirijileriň bedenindäki iň berk dokuma bolan diş emalynda saklanyp galan azot izotoplaryny analiz etdiler.
Şol döwürdäki beýleki jandarlar bilen deňeşdirilende, awstralopitekleriň diş emalyndaky azot izotoplarynyň gatnaşygy ot iýýänleriňkä gabat gelýär we et iýýänleriňkiden aýdyň tapawutlanýar. Alymlar, awstralopitekleriň käwagt haýwan beloklary bilen, meselem, ýumurtga ýa-da termit bilen iýmitlenendigini inkär etmeseler-de, täze maglumatlar olaryň yzygiderli aw eti iýmändiklerini görkezýär.
Bu açyş et iýmegiň adam beýnisiniň ösüşinde möhüm rol oýnandygy baradaky gipotezany şübhe astyna alýar. Alymlar gadymy adamlaryň iýmit rasionyna etiň haçan goşulandygyny has takyk anyklamak üçin, beýleki sebitlerden tapylan galyndylary hem analiz etmegi meýilleşdirýärler.


şu gün 12:38
2.6k+

Pompeýlerde b.e. 79-njy ýylyndaky wulkan atylmasyndan gaçan adamlaryň yzlary tapyldy

Italiýada iki müň ýyl ozal biziň eýýamymyzyň 79-njy ýylynda bolup geçen Wezuwiý wulkanynyň weýrançylykly atylmasyndan gutulmaga synanyşan adamlaryň we haýwanlaryň yzlary tapyldy. Açyş Pompeýden 13 km uzaklykda...

şu gün 11:23
1.7k+

Filologlar emeli aň ulanyp, Puşkiniň golýazmalarynda kesilen sözleri dikeldýärler

Russiýaly barlagçylar gymmatly golýazmalaryň kesilen böleklerini dikeltmek üçin emeli aň ulanýarlar. Tehnologiýa XIX asyryň meşhur şahyry Aleksandr Puşkiniň golýazmalaryny öwrenmekde ulanyldy. Bu usul diňe bir...

düýn 11:13
6.6k+

Sena derýasyndan seýrek midiýalaryň DNK-sy tapyldy: bir midiýa bir günde 40 l suw süzýär

Ýüzmek boýunça Olimpiýa ýaryşlary geçirilenden soň alymlar Parižiň (Fransiýa) Sena derýasynyň suwunyň arassalanýandygyny görkezýän möhüm alamatlary ýüze çykardylar. The Guardian neşiriniň ýazmagyna görä, Sena derýasynyň...

06.02.2025 12:40
6.5k+

Marsda syrly inedördül gurluş ýüze çykaryldy

Marsyň üstünde syrly inedördül emele gelme ýüze çykaryldy we ol alymlaryň hem kosmos söýüjileriň arasynda işjeň pikir alyşmalara getirdi. Mars Orbite orbital enjamy bilen düşürilen surat Mars Image Explorer saýtynda ýerleşdirildi...