«Jeýms Uebb» kosmos teleskopy Uly Magellan Buludynda täze uly ýyldyz toplumyny ýüze çykardy

  • 20.01.2025 13:14
  • 2.9k+

«Jeýms Uebb» kosmos teleskopy (JWST) we ALMA radioteleskop toplumy bilen geçirilen gözlegleriň netijesinde, Uly Magellan Buludynda täze uly ýyldyz toplumy ýüze çykaryldy. Bu açyş alymlara ýaş älemde ýyldyzlaryň nädip emele gelendigini öwrenmäge uly mümkinçilik berýär diýip, Universe Space Tech neşiri ýazýar.

6-7 milliard ýyl mundan ozal, älemde ýyldyzlaryň döremegi üçin esasy usul, uly ýyldyz toplumlarynyň emele gelmegi bolupdyr. Bu toplumlar köp sanly täze ýyldyzlaryň bir wagtda döremek prosesini üpjün edipdir. Şeýlelikde, her ýyl ýüzlerçe täze ýyldyz döräpdir. Emma soňky millionlarça ýylyň dowamynda ýyldyzlaryň bu usul bilen döremegi gaty azalyp, bu ýagdaýa indi örän seýrek duş gelinýär. Häzirki wagta çenli diňe üç sany uly ýyldyz toplumy bilinýärdi: olaryň ikisi Akmaýanyň ýolunda, biri bolsa Uly Magellan Buludynda ýerleşýär.


Indi bu sanawa ýene bir toplum goşuldy. “H72.97-69.39” ady berlen bu uly ýyldyz toplumy bary-ýogy 100 müň ýyl ýaşynda we dünýäden 160 müň ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýär.
JWST we ALMA bu toplumda 97 sany ýaş ýyldyzyň bardygyny ýüze çykardy. Uly ýyldyzlar merkezde, kiçi ýyldyzlar bolsa toplumyň çetinde ýerleşýär.
Uly Magellan Buludynda agyr elementleriň mukdary Gün ulgamy bilen deňeşdirilende iki esse azdyr. Bu ýagdaý täze ýüze çykarylan toplumdaky şertleriň, 6-7 milliard ýyl mundan ozal, älemde ýyldyzlaryň döremegi üçin hökmürowan bolan şertlere meňzeýändigini görkezýär. Bu ýyldyz toplumy, alymlara geçmişe nazar aýlamaga we ýaş älemde ýyldyzlaryň nädip emele gelendigini öwrenmäge uly mümkinçilik berýär.


şu gün 12:12
513

NASA Boeing-e ýene bir mümkinçilik berer: 2026-njy ýylda Starliner-iň indiki uçuşy meýilleşdirilýär

NASA şowsuz synanyşykdan soň, Boeing-iň Starliner gämisine ýene bir mümkinçilik bermek kararyna geldi. Bu barada Spacenews.com çeşmesi habar berýär. 2024-nji ýylyň iýun aýynda Starliner astronawtlar Batç Uilmor...

şu gün 12:01
544

SpaceX polýar orbitasyna ilkinji ekipažly uçuşa taýýarlanýar

SpaceX polýar orbitasyna ilkinji ekipažly uçuşyna – Fram2 missiýasyna taýýarlyk işlerini tamamlady. Uçuş duşenbe gününe, 31-nji marta meýilleşdirilýär. Dragon kosmos gämisi Floridadaky Kennedi kosmos merkeziniň...

şu gün 11:26
545

Hytaý Aýyň arka tarapynda äpet teleskop gurmagy teklip edýär

Hytaýyň Kosmos tehnologiýalary akademiýasynyň we Şanhaý astronomiýa obserwatoriýasynyň hünärmenleri Aýyň arka tarapynda radioteleskoplar toplumyny döretmegi teklip etdiler. Taslama tassyklansa, ol ilkinji işleýän...

düýn 13:24
3.5k+

Amerikaly alymlar insultdan soň beýnini dikeldýän dünýäde ilkinji dermany işläp düzdüler

Los-Anjelesdäki Kaliforniýa uniwersitetiniň (UCLA, ABŞ) alymlary insultdan soňky bejergi boýunça uly açyş etdiler. Olar ilkinji gezek fiziki reabilitasiýanyň täsirini doly gaýtalap bilýän «DDL-920» atly dermany...