Alymlar Plutony we Harony öwrenmeklige 50 ýyl sarp etmäge taýyn. “Persefona” missiýasy

  • 20.11.2024 11:46
  • 2.3k+

Barlagçylar topary Plutonyň ulgamyny öwrenmek üçin “Persefona” missiýasyny teklip etdiler. Onuň dowamlylygy 50 ýyla çenli bolup biler diýip, Phys.org habar berýär.

Şeýle missiýa 2015-nji ýylda karlik planetasy ulgamynyň we onuň hemrasy Haronyň ýanyndan geçip giden New Horizons zondy barlanandan soň ýüze çykan möhüm ylmy soraglara jogap berer.
New Horizons ýer ýüzüne gymmatly maglumatlary berdi, ýöne täze soraglar ýüze çykdy. Alymlary Koýper guşagynyň obýektleriniň ewolýusiýasy we düzümi, Plutonyň we Haronyň üstündäki üýtgeşmeler, olaryň magnit meýdanlary we içki gurluşy gyzyklandyrýar. Plutonyň Günden uzakdygyna garamazdan, onuň ýüzüniň  astynda ummanyň bolmagy mümkin diýen çaklamalar bar.
Missiýanyň taslamasy 31 ýyla niýetlenendir. Plutona uçup barmak üçin 28 ýyl gerek bolar, ýene üç ýyl missiýanyň orbital tapgyry bolar. Soňra bu missiýa Koýper guşagynyň beýleki obýektlerine hem giňeldilip bilner.
Apparat kameralar, spektrometrler, radarlar, magnitometrler, altimetrler we beýleki gurallar bilen üpjün ediler. Bu diňe bir Plutony we Harony däl, eýsem Ýupiter we onuň aýy ýaly ýolda duş gelen obýektleri hem öwrenmäge mümkinçilik berer.
Missiýanyň çak edilýän bahasy 3 milliard dollar. Uçuş 2031-nji ýylda SLS raketasynda amala aşyrylyp bilner. Missiýa üstünlikli bolsa Gün ulgamynyň iň uzak ýerleri barada bilimleri giňeltmäge mümkinçilik berer.


düýn 18:23
3k+

Hytaýyň “Týangun” orbital stansiýasyna zeper ýetenden soň, onda gorag panelleri gurnaldy

Hytaýyň “Týangun” orbital stansiýasynda kosmos galyndysynyň kiçijik böleginiň üç kosmonawty dokuz günläp "gabap" saklan hadysasyndan takmynan bir aý soň, ekipaž stansiýanyň gurluşyna üýtgeşmeler girizmäge başlady diýip, CGTN döwlet teleýaýlym ulgamy habar berýär...

17.12.2025 11:16
2.3k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

17.12.2025 11:12
3.8k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.6k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...