Alymlar Plutony we Harony öwrenmeklige 50 ýyl sarp etmäge taýyn. “Persefona” missiýasy

  • 20.11.2024 11:46
  • 2.2k+

Barlagçylar topary Plutonyň ulgamyny öwrenmek üçin “Persefona” missiýasyny teklip etdiler. Onuň dowamlylygy 50 ýyla çenli bolup biler diýip, Phys.org habar berýär.

Şeýle missiýa 2015-nji ýylda karlik planetasy ulgamynyň we onuň hemrasy Haronyň ýanyndan geçip giden New Horizons zondy barlanandan soň ýüze çykan möhüm ylmy soraglara jogap berer.
New Horizons ýer ýüzüne gymmatly maglumatlary berdi, ýöne täze soraglar ýüze çykdy. Alymlary Koýper guşagynyň obýektleriniň ewolýusiýasy we düzümi, Plutonyň we Haronyň üstündäki üýtgeşmeler, olaryň magnit meýdanlary we içki gurluşy gyzyklandyrýar. Plutonyň Günden uzakdygyna garamazdan, onuň ýüzüniň  astynda ummanyň bolmagy mümkin diýen çaklamalar bar.
Missiýanyň taslamasy 31 ýyla niýetlenendir. Plutona uçup barmak üçin 28 ýyl gerek bolar, ýene üç ýyl missiýanyň orbital tapgyry bolar. Soňra bu missiýa Koýper guşagynyň beýleki obýektlerine hem giňeldilip bilner.
Apparat kameralar, spektrometrler, radarlar, magnitometrler, altimetrler we beýleki gurallar bilen üpjün ediler. Bu diňe bir Plutony we Harony däl, eýsem Ýupiter we onuň aýy ýaly ýolda duş gelen obýektleri hem öwrenmäge mümkinçilik berer.
Missiýanyň çak edilýän bahasy 3 milliard dollar. Uçuş 2031-nji ýylda SLS raketasynda amala aşyrylyp bilner. Missiýa üstünlikli bolsa Gün ulgamynyň iň uzak ýerleri barada bilimleri giňeltmäge mümkinçilik berer.


düýn 20:25
3.7k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

düýn 19:25
4k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...

düýn 18:13
2.1k+

Neýrofiziologlar beýniniň nädip sözlerden sözlem düzýändigini düşündirdiler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary adam beýnisiniň nädip aýry-aýry sözleri sözlemlere öwürýändigini anyklamaga kömek edýän barlagy geçirdiler. Neýrolingwistika şu çaka çenli, esasan, aýry sözleriň emele getirilişini öwrenipdi, ýöne olaryň many berýän zynjyrlara birleşiş prosesini öwrenmändi...

düýn 17:55
1.9k+

Alymlar dinozawrlaryň täze görnüşini tapdylar. Olar itiň ululygynda bolupdyr

Alymlar labrador-retriwerden (itiň bir tohumy) uly bolmadyk dinozawryň täze görnüşini tapdylar diýip, CNN habar berýär. Dinozawr Enigmacursor mollyborthwickae diýlip atlandyryldy we takmynan, 150 million ýyl ozal - ýura döwründe stegozaurlar we diplodoklar bilen birlikde häzirki Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň çäginde ýaşap geçipdir...