Astronomlar Akmaýanyň ýolunyň 1,5 mlrd obýekti öz içine alýan jikme-jik kartasyny döretdiler

  • 30.09.2024 10:52
  • 3.5k+

Astronomlar Akmaýanyň ýolunyň 1,5 milliarddan gowrak obýekti öz içine alýan has jikme-jik infragyzyl kartasyny hödürlediler. Taslama Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) VISTA teleskopynyň kömegi bilen amala aşyryldy diýip, IXBT habar berýär.

Andres Belo uniwersitetinden Dante Minnitiniň ýolbaşçylygyndaky topar galaktikanyň merkezi sebitlerine 13 ýyldan gowrak wagt gözegçilik etdi. VIRCAM infragyzyl kamerasy Akmaýanyň ýolunyň içki zolaklaryny gizleýän tozanlaryň we gazyň arasyndan “görmäge” mümkinçilik berdi.
Karta 8600 dolan Aýa barabar meýdany gurşap alýar we 200 000 suraty saklaýar. Ol ýyldyzlary, şar üýşmelerini, planetalary we goňur karlikleri öz içine alýar. 
Maglumatlar 300-den gowrak ylmy makalanyň netijesi bolan VVV we VVVX taslamalarynyň çäklerinde ýygnaldy. Şeýle-de, astronomlar obýektleriň hereketini we olaryň ýagtylygynyň üýtgeýşini yzarlap bildiler.

“Biz şeýle köp açyş etdik welin, olar galaktikamyz baradaky düşünjäni hemişelik üýtgetdi” – diýip, Dante Minniti aýdýar.

ESO obserwatoriýasy VISTA-ny 4MOST guraly bilen üpjün etmek we Örän Uly Teleskopda (VLT) MOONS guralyny ulanmak arkaly gözlegleri dowam etdirmegi meýilleşdirýär.
Olar bilelikde bu gözlegde öwrenilen millionlarça obýektleriň spektrini hödürlär, şunuň bilen baglylykda alymlar köp täze açyşlara garaşýar.


29.09.2025 14:51
17

Alymlar Gentington keseliniň ösüşini 75% haýallatmagy başardylar

Londonyň Uniwersitet Kollejiniň alymlary (UCLH) Gentington keseline garşy göreşde ilkinji ynamly netijeler barada habar berdiler. AMT-130 derman serişdesi bilen geçirilen synaglar bejerip bolmaýan bu keseliň ösmegini haýallatmagy başardy...

29.09.2025 12:19
65

Alymlar taryhy taýdan ygtybarly şekilleri döretjek emeli aňy işläp düzýärler

Sýurih uniwersitetiniň gadymy taryh professory Feliks K.Maýer bilen programmist Filipp Ştrebel bilelikde emeli aň esasynda işleýän täze surat generatoryny döredýärler. Ol gural Gadymy Rim we Gadymy Gresiýa döwründen taryhy taýdan hakykata ýakyn sahnalary şekillendirmäge ukyply bolar...

29.09.2025 08:56
17

NASA-da astronawtlyga dalaşgärleriň düzüminde ilkinji gezek zenanlar erkeklerden köp boldy

NASA 2025-nji ýylda astronawt bolmaga dalaş edýän 10 adamyň adyny yglan etdi. Agentligiň taryhynda ilkinji gezek zenanlar erkeklerden köp boldy: alty zenan, dört erkek. Bäsleşige gatnaşmak üçin 8 müňden gowrak amerikaly arza tabşyrdy...

27.09.2025 19:40
3

NASA 2026-njy ýylda Aýyň daşyndan adamly uçuşy meýilleşdirýär

NASA 2026-njy ýylyň 5-nji fewralynda «Artemida» maksatnamasynyň çäginde ekipažly Aý uçuşyny amala aşyrmagy meýilleşdirýär. Eger bu senä çenli ýetişilmese, iň soňky sene hökmünde aprel aýy görkezilýär diýip, Reuters habar berýär...