Alymlar şahta suwunyň galyndylaryny ulanmak arkaly, kagyz öndürmegiň çykdajylaryny azaltmagyň ýoluny tapdylar

  • 28.09.2024 14:00
  • 3.3k+

Permiň Milli barlag politehniki uniwersitetiniň (PNIPU) rus alymlary kagyz üýşmegini gaýtadan işlenen kislotaly şahta suwlarynyň galyndylary bilen utgaşdyryp, kagyz öndürmekde çykdajylary azaltmagyň ýoluny tapdylar. Bu barada ýokary okuw mekdebiniň metbugat gullugyna salgylanýan TASS habar berýär.

Adatça kagyzyň häsiýetlerini gowulandyrmak üçin kalsiý karbonaty bilen litiýniň garyndylary ulanylýar, ýöne olaryň önümçiligi gymmada düşýär we ekologiýa taýdan bähbitsiz.

“Litiý karbonatyny aýratynlykda almak kyn, gymmat we ekologiýa taýdan bähbitsiz. Onuň çykarylyp alynýan litiý gidroksidi daşky gurşawa zyýan ýetirýän, ikinji howply topara degişli maddadyr. Mundan başga-da, kalsiý we litiý karbonatlary himiki taýdan biri-biri bilen täsirleşmeýär, şonuň üçin maddalaryň biri-birine “ýelmeşegenligi” azalýar we kagyzyň pugtalygyna zyýan ýetýär ”- diýip, PNIPU-da bellediler. 

Alymlaryň täze ösüşi litiý we kalsiý bilen baý, gaýtadan işlenen kislotaly şahta suwlarynyň galyndylaryny ulanmaga mümkinçilik berýär.
Şahta suwuny arassalamak prosesi kalsiý karbonaty bilen litiý karbonatynyň garyndysyny öz içine alýan suspenziýany emele getirýär. Öň galyndy önümi hasaplanýan bu garyndy indi üýtgedilen kagyzy dolduryjy hökmünde ulanylýar.

"Täze material diňe bir kagyz öndürmek üçin çykdajylary azaltmak bilen çäklenmän, şahta suwlaryny arassalamakdan galyndylary gaýtadan işlemek meselesini hem çözýär "- diýip, hünärmenler bellediler .

PNIPU-nyň alymlarynyň ösüşi berk we ak, gowulaşan häsiýetli kagyzy almaga mümkinçilik berýär. Oýlap tapyş üçin eýýäm patent arzasy berildi.


düýn 15:41
2.4k+

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

düýn 15:29
4.2k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

02.06.2025 13:31
5k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.7k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...