Polşada keltleriň ýaşy 2300 ýyl bolan bürünç tuwulgasy tapyldy

  • 17.09.2024 11:32
  • 9.6k+

Warşawa arheologiýa muzeýiniň arheologlary şu ýylyň awgust aýynda takmynan ýaşy 2300 ýyl bolan keltleriň bürünç tuwulgasyny tapdylar. Bu tapyndy Warşawanyň takmynan 105 km demirgazygynda ýerleşýän Lysa-Gura arheologiki ýerinde tapyldy.

Konus görnüşli depesi bolan "berru" dizaýnynda ýasalan tuwulga öň deri ýa-da mata bilen örtülipdir. Ol eýesiniň ýokary derejesine, şeýle hem Ýewropanyň bu böleginde keltleriň ýaşandygyna şaýatlyk edýär.
Şu wagta çenli kelt taýpalary diňe Polşanyň günorta bölegi bilen baglanyşdyrylýardy. Bu taýpalar bu ýere takmynan b.e. öň 400-nji ýylda söwda ýollaryna we ýantar ýaly gymmat bahaly daşlaryň çeşmelerine gözegçilik etmek üçin göçüp gelipdirler.
Lysa-Guradaky gazuw-agtaryş işleri XIX asyrdan bäri dowam edýär we bu ýer köplenç hazyna rowaýatlary bilen baglanyşdyrylýar. Arheologlar tuwulgadan başga-da, Günorta Ýewropadan demir paltalar, gylyçlar, şaý-sepler we iş gurallary ýaly 300-den gowrak ýadygärlik tapdylar.


31.10.2025 21:40
6.6k+

Müsürde dünýäniň bir siwilizasiýa bagyşlanan iň uly muzeýi açylýar

Dubliniň Heneghan Peng Architects binagärlik býurosy Gizadaky Uly Müsür muzeýiniň gurluşygynyň taslama yglan edilenden otuz ýyldan gowrak wagtdan soň doly tamamlanandygyny habar berdi. Muzeý Giza piramidalarynyň golaýynda 500 000 inedördül metr meýdanda ýerleşýär we köpüsi ozal köpçülige görkezilmedik faraonlar döwrüniň 100 000-den gowrak artefaktyny jemleýär...

28.10.2025 11:14
1.5k+

Barlag: EA sebäpli ýetginjekler çalt, ýöne ýüzleý pikirlenip başladylar

Oksfordyň uniwersitetiniň neşirýatynyň geçiren täze barlagyna görä, emeli aň (AI) ýaşlaryň pikirlemegine işjeň täsir edýär: ol has çalt pikirlemäge kömek edýär, ýöne käte seljerme çuňlugyny ýitirýär diýip Business Insider ýazýar...

23.10.2025 09:57
6.9k+

Alymlar Sahara çölüniň häzirkisinden 75%-e çenli “ygally” bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar

XXI asyryň ikinji ýarymynda Sahara çölünde ýagşyň mukdary häzirki döwrüň görkezijileri bilen deňeşdirilende takmynan 75% ýokarlanyp biler diýip, ABŞ-nyň Illinoýs uniwersitetiniň klimatologlary çaklaýarlar. Barlaglaryň netijeleri npj Climate and Atmospheric Science žurnalynda çap edildi...

20.10.2025 10:52
11k+

Angliýada bitewi diýen ýaly “gylyç şekilli ażdarha” tapyldy

Beýik Britaniýanyň Ýura kenarynda alymlar öň belli bolmadyk, delfiniň ululygyndaky gadymy deňiz süýrenijisi — ihtiozawryň bitin diýen ýaly skeletini tapdylar. Britan paleontologlary Papers in Paleontology žurnalynda çap eden makalasynda bu tapyndynyň ihtiozawrlaryň ewolýusiýasynyň taryhyndaky boşlugy doldurmaga kömek edýändigini belleýärler...