Alymlar Ýeriň aýlanyşynyň haýallaýşynyň tapgyrlaýyn häsiýetini anykladylar

  • 20.08.2024 12:42
  • 7.8k+

Halkara geologlar topary Ýeriň aýlanyşynyň haýallaýan we durnukly döwürleriniň gezekleşip, basgançak görnüşinde haýallaýandygyny subut etdi. Proceedings of the National Academy of Sciences žurnalynda çap edilen bu barlag soňky 650 million ýyly öz içine alýan çökündi jynslaryň seljermesine esaslanýar.

Alymlar daşgynyň ýaýramagy sebäpli Ýeriň öz okunyň daşyndan aýlanyşynyň haýallaşýandygyny, ýöne bu prosesiň gyradeň däldigini anykladylar. Sekiz sany geologiki maglumatlar toplumyny seljerenden soň, olar haýallaşmanyň iki möhüm durnukly döwürde tapgyrlaýyn bolup geçendigini anykladylar. Olaryň biri Kembriýadaky partlama, beýlekisi bolsa iň uly köpçülikleýin ýok bolma bilen gabat geldi.
Şeýle hem barlagçylar Aýyň Ýerden 20 müň kilometr uzaklykda, Ýerdäki gije-gündiziň dowamlylygynyň 2,2 sagat uzyn bolandygyny anykladylar.
Alymlar Ýeriň aýlanyşyndaky üýtgeşmeler bilen iri ykdysady hadysalaryň arasyndaky baglanyşygy kesgitlemek üçin gözlegleri dowam etdirmekçi bolýarlar.


düýn 17:16
4.5k+

Magnit tupany Ýerde 3-nji iýuna çenli saklanar

Ýerde 1-nji iýunda başlanan magnit tupany azyndan 3-nji iýuna çenli dowam eder. Bu barada Amaly geofizika institutynyň wekiline salgylanyp, TASS habar berýär. “Geomagnit tupanlary, esasan, G1-G2 derejesinde, ýöne koronal massanyň zyňyndylarynyň dowamly täsiri sebäpli käwagt G3-G4 derejesiniň bolmagyna garaşylýar...

düýn 12:17
4.2k+

Ýere rekord temperaturaly Gün plazmasynyň bulutlary ýetdi

Ýere alawlama wagtynda Gün tarapyndan zyňylan rekord häsiýetli plazma bulutlary ýetdi. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizika institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasyna salgylanyp, TASS habar berýär...

31.05.2025 10:57
4.8k+

29-30-njy maýda 2024-nji ýyldan bäri iň dowamly magnit hadysasy boldy: ol 27 sagatlap dowam etdi

29-njy maýda 05:00-dan 30-njy maýda 08:00-a çenli (Aşgabat wagty) Ýer magnit hadysasynyň täsirine düşdi. Ol 2024-nji ýylyň maý aýynda bolup geçen rekord hadysadan soň iň dowamlysy boldy diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizika institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň saýtynda habar berilýär...

28.05.2025 12:32
7.9k+

Şu hepdede Ýeriň deňinden köp gatly jaýyň göwrümindäki birnäçe howply asteroidler uçup geçer

Şu hepdede NASA tarapyndan potensial howply (howp salmak mümkinçiligi bar) diýlip kesgitlenen dört sany asteroid Ýeriň deňinden geçer diýip, Interesting Engineering portaly habar berýär. Birinji asteroid — 2025 KT1 — 12,8 metr diametrli bolup, 26-njy maýda Ýeriň ýanyndan howpsuz aralykda geçdi...