"Jeýms Uebb" iň gadymy galaktikanyň tapylandygyny tassyklady

  • 02.08.2024 15:50
  • 2.6k+

Alymlar Nature žurnalynda çap bolan täze makalada gözegçilikleriň taryhynda iň gadymy galaktikanyň tapylandygyny tassykladylar. JADES-GS-z14-0 galaktikasynyň Uly partlamadan 300 million ýyl geçmänkä-de bardygy bellendi.

2024-nji ýylyň ýanwar aýynda Jeýms Uebb kosmos teleskopynyň NIRSpec spektrografy bu galaktikany on sagada golaý synlady. Alnan maglumatlar iň uzakdaky galaktika üçin täze rekord bolan 14,32 gyzyl üýtgemesini görkezdi. NIRSpec enjamy ýyldyzlar kimin beýleki çeşmeleriň täsirini hasaba almazdan, gyzyl üýtgemäni kesgitleýär.
Italiýadaky Scuola Normale Supérieure-yň astronomy Stefano Karniani we Arizona uniwersitetiniň astronomy Kewin Haýnlaýn JADES-GS-z14-0 galaktikasynyň öz häsiýetleri boýunça Älemiň şeýle irki döwürlerinde bolmaly däldigini düşündirdiler. Bu galaktikanyň gerimi azyndan 1600 ýagtylyk ýylydyr, massasy bolsa birnäçe ýüz million Gün massasydyr.
Galaktika köp sanly ýyldyzlaryň emele gelmegini talap edýän köp mukdardaky tozany we agyr elementleriň bolmagy bilen alymlary geň galdyrdy. Bu ýyldyzlaryň we galaktikalaryň ewolýusiýasynyň häzirki teoriýalaryna şübhe döredýär. “Jeýms Uebb” kosmos teleskopynyň älemiň uzak geçmişine göz aýlamaga we ylym üçin täze syrlary açmaga mümkinçilik döredendigini aýdyp bileris.


düýn 16:42
4.6k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

düýn 00:07
3.6k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5.7k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
2.1k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...