Modifisirlenen siňekler planetanyň hapalanmagy bilen baglanyşykly meseleleri çözmäge kömek eder

  • 02.08.2024 12:09
  • 2.4k+

Makkuori uniwersitetiniň alymlary biofabrika hökmünde ulanyp boljak modifisirlenen gara siňekleri döretdiler.

“Gara lwinkalar” diýlip atlandyrylýan bu mör-möjekler organiki galyndylary gaýtadan işleýän we döküne öwürýän peýdaly organizmlerdigini köpden bäri subut edip gelýär. Olaryň liçinkalary organiki maddalary işjeň ýagdaýda iýip, şondan soň ýokumly dökünleri çykaryp “zyňýarlar”. Mundan başga-da, olar beloklara we ýaga baý bolany üçin haýwan iýmiti bolup bilerler.
Sintetiki biologiýa boýunça hünärmenleriň täze çemeleşmesi siňekleriň iýmitiniň görnüşini giňeltmek, ýagny oňa arassalaýyş zawodlaryndan we gassaphanalardan çykýan pes hilli galyndylary hem goşmak bolup durýar. Munuň öwezine siňekler gymmatly himiki serişdeleri öndürer. Barlagyň uly awtory Maseý Maselko mör-möjekleriň galyndylary utilizirlemek meselesini mikroblardan has netijeli çözüp biljekdigini aýtdy.

Alym: “Biz gara siňekleri saýlanyp-sortlanan hapa bilen däl-de, gös-göni hapanyň özi bilen iýmitlendirip bileris. Ony diňe kerçäp-ownatmak ýeterlik "- diýýär.

Siňekleriň bedeni düzülenden soň, hatda zäherli galyndylary we agyr metallardyr sintetiki birleşmeler ýaly himiki hapalaýjy maddalary hem siňdirip biler.
Alymlaryň pikirine görä, modifisirlenen siňekler maldarçylyk üçin senagat fermentlerini hem-de bio ýangyçlarda we çalgy ýaglarynda gazylyp alynýan ýaglaryň ornuny tutup biljek ýöriteleşdirilen lipidleri öndürip biler. Bu tehnologiýa daşky gurşaw meselelerini çözmek we galyndylary gaýtadan işlemegiň netijeliligini ýokarlandyrmak üçin täze mümkinçilikleri açýar.


düýn 15:41
2.6k+

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

düýn 15:29
4.5k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

02.06.2025 13:31
5k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.7k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...