Alymlar magnit meýdanynyň kömegi bilen syçanlaryň aňyny uzakdan dolandyrmagy öwrendiler

  • 01.08.2024 16:42
  • 2.5k+

Düýpli ylymlar institutynyň koreý alymlary magnit ulanyp, beýnä täsir etmegiň täze usulyny oýlap tapdylar. Nano-MIND (Magnetogenetic Interface for NeuroDynamics-iň gysgaldylan ady) diýlip atlandyrylýan tehnologiýa beýnidäki neýron zynjyrlaryny işjeňleşdirmek ýa-da öçürmek üçin genetikanyň, nanopartikullaryň we magnit meýdanynyň utgaşmasyny ulanýar diýip, Science Alert  habar berýär.

Nano-MIND syçanlaryň özüni alyp barşyny uzakdan dolandyrmaga mümkinçilik berýär. Aslynda, geçiriji oturdylan syçanlar düwmä bir gezek basylanda alymlaryň isleýşi ýaly - iýmit iýip, özara habarlaşyp ýa-da beýleki reaksiýalary görkezip başlaýar. Munuň üçin uly elektrodlaryň geregi ýok.
Tehnologiýa neýronlardaky ion kanallaryna täsir etmek üçin magnit meýdany arkaly işjeňleşdirilip bilinýän nanopartikullary ulanýar.
Gözlegiň esasy awtory Jinwu Çhon: "Bu beýniniň aýry-aýry ýerlerini magnit meýdany arkaly erkin dolandyrmaga mümkinçilik berýän dünýädäki ilkinji tehnologiýadyr. Beden agzalarynyň işine, çylşyrymly emeli nerw torlaryna, iki taraplaýyn beýni-kompýuter tehnologiýalaryna we newrologiki sökellikleri bejermekde täze usullara gönükdirilen barlaglarda onuň giňden ulanylmagyna garaşýarys." – diýýär.
Tehnologiýany iş ýüzünde barlamak üçin alymlar birnäçe synag geçirdiler. Birinjisi, beýniniň özeninde ýerleşýän we iýmitleniş, aragatnaşyk ýaly çylşyrymly hereketlere gatnaşýan reseptorlara degişli. Ýagny, has gönüläp aýdylanda, syçanlaryň iýmek, şeýle hem biri-biri bilen aragatnaşyk saklamak islegini açypdyrlar we ýapypdyrlar. Ikinji synag esasy reseptorlara - ene-atanyň aladasyna gönükdirilipdir. Netijede, hünärmenler gemrijileriň öz çagalarynyň sesine we, umuman, olar hakdaky aladasyna reaksiýasyny üýtgedip bilipdirler.
Barlagçylar täze tehnologiýany newrologiki ýollaryň takyk kartasyny düzmekde, bejergileriň täze usullaryny barlamakda ýa-da adamdaky akyl bozulmalaryny bejermekde ulanmagy umyt edýärler.


şu gün 07:29
3.1k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...

düýn 17:45
2.8k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
4.1k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.6k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...