Alymlar magnit meýdanynyň kömegi bilen syçanlaryň aňyny uzakdan dolandyrmagy öwrendiler

  • 01.08.2024 16:42
  • 2.5k+

Düýpli ylymlar institutynyň koreý alymlary magnit ulanyp, beýnä täsir etmegiň täze usulyny oýlap tapdylar. Nano-MIND (Magnetogenetic Interface for NeuroDynamics-iň gysgaldylan ady) diýlip atlandyrylýan tehnologiýa beýnidäki neýron zynjyrlaryny işjeňleşdirmek ýa-da öçürmek üçin genetikanyň, nanopartikullaryň we magnit meýdanynyň utgaşmasyny ulanýar diýip, Science Alert  habar berýär.

Nano-MIND syçanlaryň özüni alyp barşyny uzakdan dolandyrmaga mümkinçilik berýär. Aslynda, geçiriji oturdylan syçanlar düwmä bir gezek basylanda alymlaryň isleýşi ýaly - iýmit iýip, özara habarlaşyp ýa-da beýleki reaksiýalary görkezip başlaýar. Munuň üçin uly elektrodlaryň geregi ýok.
Tehnologiýa neýronlardaky ion kanallaryna täsir etmek üçin magnit meýdany arkaly işjeňleşdirilip bilinýän nanopartikullary ulanýar.
Gözlegiň esasy awtory Jinwu Çhon: "Bu beýniniň aýry-aýry ýerlerini magnit meýdany arkaly erkin dolandyrmaga mümkinçilik berýän dünýädäki ilkinji tehnologiýadyr. Beden agzalarynyň işine, çylşyrymly emeli nerw torlaryna, iki taraplaýyn beýni-kompýuter tehnologiýalaryna we newrologiki sökellikleri bejermekde täze usullara gönükdirilen barlaglarda onuň giňden ulanylmagyna garaşýarys." – diýýär.
Tehnologiýany iş ýüzünde barlamak üçin alymlar birnäçe synag geçirdiler. Birinjisi, beýniniň özeninde ýerleşýän we iýmitleniş, aragatnaşyk ýaly çylşyrymly hereketlere gatnaşýan reseptorlara degişli. Ýagny, has gönüläp aýdylanda, syçanlaryň iýmek, şeýle hem biri-biri bilen aragatnaşyk saklamak islegini açypdyrlar we ýapypdyrlar. Ikinji synag esasy reseptorlara - ene-atanyň aladasyna gönükdirilipdir. Netijede, hünärmenler gemrijileriň öz çagalarynyň sesine we, umuman, olar hakdaky aladasyna reaksiýasyny üýtgedip bilipdirler.
Barlagçylar täze tehnologiýany newrologiki ýollaryň takyk kartasyny düzmekde, bejergileriň täze usullaryny barlamakda ýa-da adamdaky akyl bozulmalaryny bejermekde ulanmagy umyt edýärler.


şu gün 17:25
1.5k+

Nanotehnologiýa pudagyndaky patentleriniň sany boýunça Hytaý dünýäde birinji ýerde durýar

2000-nji ýyldan 2025-nji ýyla çenli dünýäde nanotehnologiýa pudagynda 1,07 milliondan gowrak patent hasaba alyndy. Şolaryň 464 müň sanysy Hytaýda hasaba alyndy. Şeýle maglumatlar Pekindäki Nanotehnologiýa forumynda neşir edilen “Hytaýyň nanotehnologiýa senagaty 2025” atly Ak kitapda getirilýär...

düýn 13:09
2k+

Bennu asteroidiniň nusgalarynda Gün ulgamyndan hem gadymy bolan bölekler tapyldy

Alymlar Bennu asteroidiniň nusgalarynda Gün ulgamy emele gelmezden hem ozal ýüze çykan madda bölejiklerini tapdylar. Bu barada Nature Astronomy we Nature Geoscience žurnallarynyň neşirlerindäki makalalarda habar berildi...

03.09.2025 11:53
4.7k+

Alymlar Atlantika ummanynda mega ýertitremeler zolagyny açdylar

Atlantika ummanynda güýçli ýertitremelerine we sunamilere sebäp bolup biljek tektoniki jaýryklar emele gelýär diýip, Nature Geoscience  žurnalynda çap edilen barlagyň netijesinde aýdylýar. Alymlar Portugaliýanyň litosfera plitalaryndaky belli jaýryklardan uzakda ýerleşýändigini, ýöne bu ýurtda ýertitremeleriniň ençeme gezek hasaba alnandygyny ýatlatdylar...

31.08.2025 08:48
9.1k+

Koloradoda dinozawrlardanam has gadymy pyşbaganyň görnüşi tapyldy

Paleontologlar Chelydridae maşgalasyndan bolan pyşbagalaryň ozal näbelli sütün öýjükli neslini  we görnüşini tapdylar. Olary Koloradodan tapylan bitin çanagyna we beýleki galyndylaryna esaslanyp suratlandyrmak başartdy...