“Jeýms Uebb” teleskopy Uranyň hemrasy Arielde kömürturşy gazyny tapdy

  • 29.07.2024 11:53
  • 1.8k+

“Jeýms Uebb” kosmos teleskopyndan geçirilen täze gözegçilikler Uranyň hemrasy Arielde ep-esli möçberde kömürturşy gazyny tapdy. Bu açyş Arieliň üstki gatlagynyň aşagynda gizlenip  ýatan ummanyň bolmagynyň mümkindigini görkezýär diýip, Astrobiology habar berýär.

Arielde, esasanam, onuň “arka ýüzündäki ýarym şarynda” kömürturşy gazynyň adatdan daşary köp bolmagy alymlary haýran galdyrdy. Günden şeýle uzak aralykda, temperaturanyň aşa pes şertlerinde kömürturşy gazy kosmosda aňsatlyk bilen bugarýar.
Barlarçylaryň pikirine görä, kömürturşy gazy Arieliň üstüne emeli hemranyň çuňlugyndan gelip biler. Täze spektral gözegçilikler diňe suw bilen dag  jynslarynyň täsirleşmegi netijesinde emele gelip bilýän karbonat minerallarynyň bardygyny görkezýär.
Bu açyş beýleki gözegçilikler bilen birlikde, Arieliň geologiki taýdan ozal pikir edilişinden has işjeň bolup biljekdigini görkezýär. Barlagçylar kömürturşy gazynyň we beýleki gazlaryň buz gatlagynyň çat açmagy ýa-da gazlaryň özüniň atylyp çykmagy netijesinde üstki gatlaga çykyp biljekdigini aradan aýyrmaýarlar.
Alnan maglumatlar Urany we onuň hemralaryny öwrenmegiň möhümdigini görkezýär. Planetar ylmy jemgyýet häzirki wagtda Urana bu syrly buz ägirdi barada has jikme-jik maglumat berjek ilkinji missiýasyny işjeň taýýarlaýar.


27.10.2025 16:42
5.6k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

27.10.2025 00:07
3.9k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5.9k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
2.2k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...