Balyk galyndylaryndan biologiki dargap bilýän plastmassany döredildi

  • 21.07.2024 13:13
  • 12k+

Alymlar balyk galyndylaryndan biologiki dargap bilýän plastmassa öndürmek üçin täze tehnologiýany oýlap tapdylar.

Bu oýlap tapyş Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Sibir bölüminiň Krasnoýarsk ylmy merkeziniň hünärmenleri tarapyndan beýan edildi.
Barlagçylar balyk ýagy ýaly, dürli uglerod substratlaryndan poligidroksialkanoatlary (PGA) sintezlemäge ukyply Cupriavidus necator-yň bakteriýalaryny ulandylar.
Synaglaryň dowamynda balyk galyndylarynyň üç görnüşi öwrenildi: Baltika deňziniň külkesiniň galyndylary, Atlantika deňziniň skumbriýasy we kakadylan şprot önümçiliginiň galyndylary. Üç görnüşiň üçüsi hem bakteriýalary ýetişdirmek üçin amatly bolup çykdy, ýöne tüssä kakadylan şprot iň gowy netijeleri görkezdi.
48 sagadyň dowamynda bakteriýalar galyndylaryň 60% -ini polimere öwürdi, 72 sagatda bolsa - 70% -ini öwürdi. Täze balyklardan gomopolimer, kakadylan balyklardan has ösen sopolimer alyndy. Alnan materiallaryň ýokary derejeli kristallylygy (71% -e çenli) we ereýiş temperaturasy, takmynan, 160℃, bu bolsa olary köp zatda ulanmaga ýaramly edýär.
Täze tehnologiýa diňe bir balyk galyndylaryny gaýtadan işlemek meselesini çözmäge mümkinçilik bermän, ekologiýa taýdan arassa we biologiki dargap  bilýän plastmassany döretmäge mümkinçilik berýär. Krasnoýarskly alymlarynyň ösüşi daşky gurşawyň plastik galyndylar bilen hapalanmagyna garşy göreşde ýene bir ädim bolup biler.


29.06.2025 12:54
3.7k+

Singapurly alymlar "derleýän" boýag döretdiler. Ol salkyn howany saklap galýar

Singapurly alymlar yssy we çygly howa şertlerinde kondisioner üçin energiýa sarp edilişini ep-esli azaldyp bilýän innowasion ak reňkli boýag döretdiler diýip, New Atlas neşiri ýazýar. Täze boýag "derleýär" – ýagny, nemi özünde saklap, gyzanda ony buglandyrýar...

22.06.2025 18:06
7.1k+

Neuralink-iň çibi oturdylan meýletinçi bir hepdede pikiriň güýji bilen wideo oýun oýnamagy öwrendi

ABŞ-nyň Aýdaho ştatynyň ýaşaýjysy Rob Greýner Neuralink kompaniýasynyň neýroçibi oturdylan altynjy meýletinçi boldy. 2022-nji ýylyň dekabryndaky awtoulag heläkçiliginden soň ysmaz bolan erkek adam indi ekrandaky kursory elleriniň kömegi bolmazdan, diňe pikir güýji arkaly dolandyryp bilýär...

12.06.2025 12:26
8.1k+

Amerikan restoranynda azatmahynyň emeli eti hödürlenip başlandy

ABŞ-nyň Azyk önümlerine we derman serişdelerine gözegçilik edarasy (FDA) Wildtype kompaniýasynyň barlaghanasy tarapyndan döredilen “ýabany azatmahynyň” (losos) emeli etiniň satuwyny tassyklady. Önüm howpsuz diýlip ykrar edildi we eýýäm Oregon ştatynyň Portlend şäherindäki Kann restoranynda myhmanlara hödürlenýär diýip, The Verge habar berýär...

11.06.2025 13:18
4.1k+

Samsung kagyz ekranly mahabat tagtasyny çykardy. Ol elektrik çeşmesine birikdirilmezden işleýär

Günorta Koreýanyň Samsung Electronics tehnologiýa ägirdi Сolor E-Paper sanly mahabat tagtasynyň global satuwyna başlady. Enjam reňkli elektron syýa tehnologiýasynyň esasynda gurlan we hemişelik energiýa çeşmesi bolmazdan şekilleri görkezmäge ukyply...