Balyk galyndylaryndan biologiki dargap bilýän plastmassany döredildi

  • 21.07.2024 13:13
  • 12k+

Alymlar balyk galyndylaryndan biologiki dargap bilýän plastmassa öndürmek üçin täze tehnologiýany oýlap tapdylar.

Bu oýlap tapyş Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Sibir bölüminiň Krasnoýarsk ylmy merkeziniň hünärmenleri tarapyndan beýan edildi.
Barlagçylar balyk ýagy ýaly, dürli uglerod substratlaryndan poligidroksialkanoatlary (PGA) sintezlemäge ukyply Cupriavidus necator-yň bakteriýalaryny ulandylar.
Synaglaryň dowamynda balyk galyndylarynyň üç görnüşi öwrenildi: Baltika deňziniň külkesiniň galyndylary, Atlantika deňziniň skumbriýasy we kakadylan şprot önümçiliginiň galyndylary. Üç görnüşiň üçüsi hem bakteriýalary ýetişdirmek üçin amatly bolup çykdy, ýöne tüssä kakadylan şprot iň gowy netijeleri görkezdi.
48 sagadyň dowamynda bakteriýalar galyndylaryň 60% -ini polimere öwürdi, 72 sagatda bolsa - 70% -ini öwürdi. Täze balyklardan gomopolimer, kakadylan balyklardan has ösen sopolimer alyndy. Alnan materiallaryň ýokary derejeli kristallylygy (71% -e çenli) we ereýiş temperaturasy, takmynan, 160℃, bu bolsa olary köp zatda ulanmaga ýaramly edýär.
Täze tehnologiýa diňe bir balyk galyndylaryny gaýtadan işlemek meselesini çözmäge mümkinçilik bermän, ekologiýa taýdan arassa we biologiki dargap  bilýän plastmassany döretmäge mümkinçilik berýär. Krasnoýarskly alymlarynyň ösüşi daşky gurşawyň plastik galyndylar bilen hapalanmagyna garşy göreşde ýene bir ädim bolup biler.


18.07.2025 12:15
5.6k+

Toksuz ýagty saçýan ýanýoda örtüginiň täze düzümi döredildi

Gije pyýadalaryň ýöreýän zolaklarynyň howpsuzlygyny ýokarlandyrmak üçin luminoforly örtükler - ýagtylyk ýygnanandan soň ýagty saçýan maddalar has köp ulanylýar. Şeýle örtükler welosiped ýollarynda, awtoulag duralgalarynda we pyýadalaryň ýöreýän zolaklarynda ulanylýar...

14.07.2025 11:06
4.1k+

Hytaý robot iti Black Panther II 13 sekuntda 100 metr aralyga ylgady

Mirror Me hytaý startapynyň Black Panther II robot iti 13 sekuntda 100 metr aralygy ylgap geçdi. Bu robotlaryň arasynda iň gowy netijedir diýip, South China Morning Post habar berýär. Model sekuntda 9,7 metr tizligi görkezip, sekuntda 8,8 metre çenli tizligini artdyryp bilýän WildCat amerikan robotynyň görkezijilerinden geçdi...

09.07.2025 13:57
2.9k+

Implant ysmaz syçanlaryň hereketini dikeltmäge kömek etdi

Barlagçylar adamlarda we haýwanlarda oňurga ýiliginiň şikeslerini bejermegiň täsirli usulyny döretmäge bir ädim ýakynlaşdylar. Oklend uniwersitetiniň (Täze Zelandiýa) alymlary ysmaz alakalarda hereket funksiýalaryny dikeldýän minimal inwaziw tehnologiýany işläp düzdüler...

06.07.2025 15:43
2.6k+

ABŞ-ly alymlar robotlara gutynyň içindäki predmetleri görmegi öwretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary ammar robotlaryna karton gutularyň, plastmassa gaplaryň içinde ýa-da ýuka diwarlaryň aňyrsyndaky predmetleri ýokary takyklykda kesgitlemäge mümkinçilik berýän mmNorm tehnologiýasyny döretdiler...