Gadymy adamlar Günorta Amerika pikir edilişinden 6 müň ýyl ir barypdyr

  • 20.07.2024 12:02
  • 9.6k+

Adamlar, takmynan, 20 müň 800 – 21 müň 100 ýyl ozal, iň soňky buzluk döwründe häzirki Argentinanyň çägine baryp ýetipdirler. Bu öň pikir edişimizden 6 müň ýyl ir bolýar. PLoS One žurnalynda çap edilen täze barlag adamlar Täze Dünýä buzluklar eränden soň göçüp barypdyr diýen giň ýaýran çaklamany şübhe astynda goýýar.

Argentinaly barlagçylar Merlo şäheriniň golaýyndan tapylan äpet bronenosesiň (gadymy haýwanyň ady) galyndylaryny öwrendiler. Süňklerde daş gural bilen kesilene häsiýetli yzlar bar, läş synag üçin pudarlanana meňzeýär. Radiouglerod arkaly senesini anyklamak usuly  tapyndynyň ýaşyny tassyklady.
Bu sene 15 müň ýyllyk diýlip tassyklanan öňki tapyndydan ep-esli uly we Amerika buzluklar eränsoň göçülip barlypdyr diýlen “ilki Klowis” çaklamasyna ters gelýär. Täze açyş adamlaryň Buz eýýamynyň agyr şertlerine uýgunlaşandygyny we Günorta Amerikanyň çägini has ir özleşdirendigini görkezýär.
Bu açyş alymlaryň öňünde täze sowallary goýýar: näme üçin Günorta Amerikada şeýle ýaşdaky gadymy adamlaryň daşa öwrülen galyndylary häli-häzire çenli tapylmandyr? Bu soraga jogap indi tapylmaly, ýöne täze subutnamalar adamlaryň Täze Dünýä göçüp barmagynyň taryhynyň ozal pikir edişinden has çylşyrymly we gyzyklydygyny görkezýär.


29.06.2025 13:27
5.6k+

Ýantar daşynda ýaşy 40 million ýyla golaý bolan gadymy tarakan tapyldy

Kaliningraddaky “Ýantar kombinatynda” (RF-niň “Rosteh” döwlet korporasiýasyna degişli) 35–40 million ýyl mundan ozalky döwre degişli gadymy ýabany tarakan saklanýan täsin ýantar daşy tapyldy. Bu seýrek duş gelýän inklýuziýa 2-nji awgustda Moskwada geçiriljek AmberForum’25 halkara forumynyň çäklerinde guraljak täsin ýantarlar auksionynda esasy lotlaryň biri bolar...

29.06.2025 13:10
5.1k+

Gaýtadan işlenen plastik gormonal ulgam üçin zyýanly bolup çykdy

Plastik çökgünligine çözgüt gözläp, köp ýurtlar soňky onlarça ýylyň dowamynda plastikleri gaýtadan işlemäge aýratyn üns berdiler. Emma täze barlaglar bu usulyň hem howpsuz däldigini görkezýär. Nemes alymlarynyň geçiren ylmy işi Journal of Hazardous Materials žurnalynda neşir edilip, gaýtadan işlenen plastigiň janly organizmlere ýaramaz täsir ýetirip bilýändigini görkezdi...

26.06.2025 14:32
6.8k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.7k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...