Wenerada tapylan himiki birleşmeler ol ýerde ýaşaýşyň bar bolmak ähtimallygyny görkezýär

  • 19.07.2024 23:59
  • 7.1k+

Wenerada ýaşaýşyň bardygyny aňladyp biljek iki himiki birleşme bolan ammiak we fosfin tapyldy. Bu barada Angliýadaky Milli Astronomiýa Assambleýasynyň alymlaryna salgylanýan The Guardian habar berýär.

Londonyň Imper kollejiniň gözlegçileri “Jeýms Klark Makswell” teleskopynyň kömegi bilen Wenera atmosferasynda fosfiniň bardygyny tassykladylar. Ondan öň 2020-nji ýylda Wenerada fosfiniň tapylmagy alymlaryň arasynda jedel döredipdi.
Kardiff uniwersitetinden bolan başga bir gözlegçiler topary, Green Bank teleskopyny ulanyp, Wenerada ammiagyň tapylandygyny tassykladylar. Planetanyň atmosferasynda ammiagyň bardygyny belli atmosfera ýa-da geologiki amallaryň üsti bilen düşündirmek kyn.
Ýerdäki fosfin we ammiak, köplenç janly organizmler tarapyndan öndürilýär. Wenerada bu himiki serişdeleriň tapylmagy, ýaşaýşyň bar bolmagynyň gönüden-göni subutnamasy däldir. Ýöne bu açyşlar uly gyzyklanma döredip, has köp gözlegleri talap edýär.
Wenera Gün ulgamynyň iň gyzgyn planetasy bolup, onuň ýerüsti temperaturasy +450 °C ýetýär. Şeýle-de bolsa, Weneranyň takmynan 50 km belentlikdäki şertleri Ýerdäki şertlere ýakyndyr. Bu bolsa, ony ýaşaýyş üçin amatly edip biler.


07.07.2025 13:17
1.7k+

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyplydygyny görkezdi

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyply bolup çykdy. Ol «Kerbal Space Program Differential Games» atly simulýasiýadaky uçuş bäsleşiginde ikinji orny eýeledi. Bu barada «Live Science» neşiri habar berýär. Bäsleşik ilkinji gezek 2023-nji ýylda Massaçusets tehnologiýa institutynyň başlangyjy bilen geçirilip başlandy...

07.07.2025 10:53
3.1k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
9.6k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...

06.07.2025 15:03
11k+

Heopsyň piramidasynda hakyky gurluşykçylaryň atlary tapyldy, olar gul däl bolup çykdy

Arheologlar Heopsyň piramidasynda ozal näbelli ýazgylary tapdylar, bu onuň gurluşykçylarynyň gelip çykyşyny anyklamaga kömek edýär diýip, Daily Mail ýazýar. Müsüri öwreniji alym Zahi Hawassyň berýän maglumatlaryna görä, täze açyşlar gadymy grek awtorlarynyň piramidany 100 müň sany gullaryň gurandygy baradaky tassyklamany ýalana çykarýar...