Akmaýanyň ýolunda gaýry planetalylaryň ýaşaýan bolmagy mümkin ýedi ýyldyzy tapyldy

  • 18.05.2024 16:50
  • 7k+

Astronomlaryň pikirine görä, biziň galaktikamyzdaky ýedi ýyldyzy Daýson sferalarynyň - keseki siwilizasiýalar tarapyndan gurlan ägirt kosmos desgalarynyň  gurşap alýan bolmagy mümkin diýip, “Haýtek” habar berýär.

Daýson sferalary baradaky gipoteza - ýyldyzlardan energiýa ýygnamak üçin olaryň töwereginde gurlan megastrukturalar baradaky gipoteza ilkinji gezek fizik Frimen Daýson tarapyndan 1960-njy ýylda öňe sürüldi. Bu gurluşlar, ýyldyzy doly gurşap alýan gabyklardan başlap, toplum-toplum orbital stansiýalara çenli, dürli görnüşlerde bolup biler.
Daýsonyň sferalaryny gözlemek tehnosignaturalary – Ýerden daşarda akylly-başly durmuşyň alamatlaryny gözlemegiň bir bölegi hasaplanýar. Şeýle alamatlaryň biri infragyzylyl agdyklyk etmegidir (IEE), ýagny ýyldyzdan gelýän adaty bolmadyk infragyzyl şöhlelenmäniň köp bolmagydyr.
Täze gözlegde alymlar 5 milliondan gowrak ýyldyz spektriniň arasynda IEE-leri gözlemek üçin kompýuter programmasyny ulandylar. Programma Daýson sferalary bilen gurşalan ýedi ýyldyzy anyklady.
Bu ýyldyzlaryň hemmesi - gyzyl kindiwanjalar Günden has kiçi we tutuksy, olar Ýerden 1000 ýagtylyk ýyly töweregi uzaklykda ýerleşýär.
IEE-niň tapylmagy Daýson sferalarynyň barlygynyň anyk subutnamasy däldigini bellemelidiris. Alymlar ýyldyzlaryň töweregindäki dumanlylyk ýaly, aldawa saljak  netijelere sebäp bolup biljek dürli faktorlary göz öňünde tutdular. Şeýle-de bolsa, kosmos galyndylarynyň emele getiren halkalary ýaly beýleki düşündirişleri hem aradan aýryp bolmaz.
Bu açyşy tassyklamak üçin “Jeýms Uebb” kosmos teleskopy ýaly, has kuwwatly teleskoplary ulanyp, juda köp gözegçilik etmek zerurdyr.


düýn 16:42
4.6k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

düýn 00:07
3.6k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5.7k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
2.1k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...