Çiliniň suwlarynda 137 ýyl bäri ýitip gidendir öýdülýän “perişde akula” tutuldy

  • 04.05.2024 20:49
  • 28k+

Çiliniň suwlarynda 1887-nji ýyldan bäri ýitip giden diýlip hasaplanylýan “perişde akula” tapyldy. Bu barada Ýewropanyň taksonomiýa žurnalynda çap edilen makala salgylanýan Yahoo News  habar berýär.

Süňkli balyk awlaýan balykçylara tor bilen iki sany akulany we bu seýrek ýyrtyjynyň bir sany kellesini tutmak bagty miýesser etdi.
"Perişde akula" ilkinji gezek XIX asyrda Çiliniň alymlary tarapyndan suratlandyryldy. Beýan etme juda nätakyk bolup, soňra üsti ýetirilmändir, sebäbi bu görnüşe taryhda bary-ýogy birnäçe gezek gabat gelnipdir we doly ýitip giden hasaplanypdyr.
Alnan nusgalar doňduryldy we Santýagodaky Milli tebigy taryhy muzeýe iberildi hem-de şol ýerde üns bilen gözden geçirildi. Alymlar munuň “perişde akula”-dygyny tassykladylar we oňa täze - Squantina Armata diýip ylmy at berdiler.
Uzynlygy bir metre golaý bolan bu ýyrtyjylaryň tekiz göwresi, kellesinde we arkasynda ýiti çeňňek görnüşli ösüntgileri, şeýle hem uly çişleri bar. Çaky olar guma çümüp, bukuda oturmak bilen aw edýän bolmaly.
Haýwanlaryň ýaşaýyş ýerleriniň ýok edilmegi, işjeň balyk tutmagy we kenarýaka zolaklarynyň özleşdirilmegi sebäpli olara ýok bolup gitmek howpy abanýar. Şonuň üçin alymlar bu seýrek görnüşler barada mümkin boldugyça köp zat öwrenmek we ony gorap saklamak meýilnamasyny düzmekçi. “Perişde akula” eýýäm Tebigaty goramagyň halkara bileleşiginiň Gyzyl sanawyna girizildi.


15.09.2025 17:55
4.1k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

15.09.2025 09:54
4.8k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

15.09.2025 09:48
1.4k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

14.09.2025 23:25
3.4k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...