Atlantik ummanynda 200 ýyl bäri ýitip giden görnüş hasaplanan çal kit tapyldy

  • 10.03.2024 15:41
  • 22k+

Täze Angliýanyň kenarlarynda 200 ýyldan gowrak wagt bäri Atlantik ummanynda görünmeýän çal kit tapyldy.

Täze Angliýanyň Boston akwariumynyň gözlegçileri Massaçusets ştatynyň Nantaket şäheriniň 48 km günortasynda ýeke ýüzüp ýören çal kiti ýokardan surata aldylar diýip, Neaq.org habar berýär.
Bu görnüş (Eschrichtiusrobustus) Atlantikde ýok bolup gitdi öýdülýärdi. Iň soňky gezek ýazgy edilen gözegçilik XVIII asyra degişlidir.
Çal kit özüniň alabeder çal reňkli bedeni bilen tanalýar, uzynlygy 15 metre, agramy 41 000 kg-a ýetýär. Arka ýüzgüji ýok, ýöne bedeniniň aşaky böleginde tüňňi ýeri bar.
Çal kitler Ýuwaş ummanda köp duş gelýär, ýöne olaryň Atlantikde peýda bolmagy garaşylmadyk ýagdaý boldy.
Hünärmenler kitiň uzak demirgazyga nädip düşenini bilenoklar, ýöne howanyň üýtgemegi täsirini ýetirendir diýip hasaplanýar. Sebäbi, soňky ýyllarda Atlantik ummany bilen Ýuwaş ummanyny birleşdirýän, Kanadadaky deňiz ýoly bolan Demirgazyk-Günbatar geçelgesi ýygy-ýygydan buzdan boşaýardy.


düýn 15:41
2.4k+

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

düýn 15:29
4.2k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

02.06.2025 13:31
5k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.7k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...