Alymlar köp gatly janly 3D derini açyk ýaranyň göni özüne  çap etdiler

  • 08.03.2024 15:58
  • 3.7k+

Pensilwaniýa döwlet uniwersitetiniň alymlary derisine uly zeper ýeten alakalaryň deri gatlagyny dikeltmek üçin 3D printerde tüýlek follikully köp gatlakly janly derini çap etdiler diýip, uniwersitetiň web sahypasyna salgylanýan Science Direct neşiri ýazýar.

Alymlar syçanlar bilen geçirilen operasiýa wagtynda olaryň kellesinde deriniň ýetmeýän ýerini üstünlikli çap etdiler.
Emeli deri tebigy deriniň anatomiýasyna gabat gelýän üç gatlakdan durýar: epidermis, derm we gipoderm. Bioink çap etmek üçin üç komponent ulanyldy:

  • gurluşy we durnuklylygy üpjün edýän, adamyň ýag dokumasyndan alnan öýjükden daşary matriks;
  • dokumanyň täzelenmegi üçin ýag dokumasyndan alnan sütün öýjükleri;
  • ýaraly komponentleri baglamak üçin fibrinogen saklaýan gan uýadyjy ergin.

“Üç bölüm bize matrisa bilen fibrinogeniň garyndysyny takyk gözegçilikde sütün öýjükleri bilen bilelikde çap etmäge mümkinçilik berýär. Ýaranyň bitmegine, saç follikulasynyň emele gelmegine, temperaturanyň kadalaşmagyna we beýlekilere ýardam edýän gipodermi emele getirmek üçin biz gönüden-göni şikesiň ýeten ýerinde çap etdik "- diýip, gözlegiň şärikdeş awtory Ibragim Ozbolat gürrüň berýär..

Gipodermiň we dermiň çap edilmegi epidermiň özbaşdak emele gelmegine itergi berdi, bu bolsa iki hepdäniň içinde ýaranyň doly bitmegine getirdi.
Saç follikulalarynyň ösüşiniň başlangyjy bolan gipodermde “ösüntgiler” tapyldy.


düýn 17:45
2.3k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
3.7k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.3k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...

düýn 06:35
4.4k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...