Alymlar elektron galyndylaryndan altyn almagyň usulyny oýlap tapdylar

  • 07.03.2024 17:42
  • 11k+

Şweýsariýada Sýurihiň Ýokary tehniki mekdebiniň (ETH Zurich) alymlary peýnir önümçiliginden goşmaça alynýan önüm bolan kesilen süýdi ulanyp, elektron galyndylaryndan altyn çykarmagyň adaty bolmadyk usulyny oýlap tapdylar diýip onlinelibrary.wiley.com ýazýar.

Elektron platalaryň metal bölekleri kislota hammamynda eräp, metallary ionlara bölýär, şondan soň altynyň adsorbsiýasy bolup geçýär – kesilen süýtden alnan belok süýümli gubka ergine salynýar we şol ýerde altynyň ionlary oňa ýapyşýar. Gubka gyzýar, ionlary patraga öwürýär, soň bolsa sap tebigy altyn bölegine öwürmek üçin eredilýär.
Advanced Materials-da neşir edilen gözlegiň awtorlarynyň biri Raffaele Mesenga: “Iň göwnüme ýaraýan zat elektron galyndylaryndan altyn almak üçin azyk senagatynyň goşmaça alynýan önümini ulanýarys" -diýdi.
Bu usul çig mal satyn almak üçin çykdajylary we tutuş proses üçin energiýa çykdajylaryny göz öňünde tutsak, adaty usullardan 50 esse arzan düşýär.
Mundan başga-da, täze usulda parnik gazlary az çykýar. Elektron galyndylardan 1g altyny çykarmak üçin yzygiderli işjeňleşdirilen kömrüň ulanylmagy, takmynan, 116g kömürturşy gazyny öndürýär. Belok gubkasynyň uglerod yzy, takmynan, 87g parnik gazyndan ybarat. Mundan başga-da, hünärmenler kesilen süýdüň ýerine ösümlik esasly beloklary ulanmagyň mümkinçiligini öwrenýärler.


düýn 14:13
5.7k+

Müsürde ýitirilen gadymy Imet şäheri tapyldy: ol ýerde birwagtlar köp gatly jaýlar bolupdyr

Arheologlar Müsüriň gadymy Tanis şäherinden 10 km uzaklykda, Nil deltasynyň golaýynda ýitirilen Imet şäheriniň üstüni açdy. Gazuw-agtaryş işleri Mançester uniwersitetinden Müsüri öwrenýän alym Niki Nilseniň ýolbaşçylygynda geçirildi diýip, Daily Mail habar berýär...

04.07.2025 18:32
4.9k+

Uelsiň paýtagtynda şäher seýilgähiniň aşagyndan bürünç asyrynyň mazary tapyldy

Britaniýanyň Kardiff şäherindäki Trelaý seýilgähiniň aşagyndan meýletinçi  arheologlar bürünç eýýamynyň mazaryny tapdylar. Tapyndylar takmynan b.e. öňki 1500-nji ýylda gurlan tegelek jaýyň gapdalyndan tapyldy. Bu bina bu ýerden iki ýyl ozal gazylyp tapylypdy...

04.07.2025 18:30
2.8k+

Şweýsariýada geljekdäki ýitgileriň öňüni almak üçin mikrob saklaýjy enjam döredilýär

Şweýsariýada Microbiota Vault Initiative - mikrob dürlüligini goramak üçin “mikrobiologik gämi” taslamasy durmuşa geçirilýär. Alymlary geljekde köp möhüm bakteriýalaryň adam bedeninden ýok bolup gitmeginiň mümkindigi alada goýýar...

04.07.2025 18:28
3.2k+

Alymlar howadan agyz suwuny alýan “gabarçakly örtük” döretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary aşa gurak şertlerde-de, mysal üçin Sahara çölünde ýa-da Ölüm jülgesinde (ABŞ-da ýerleşýär)  howadan agyz suwuny alyp bilýän enjamy döretdiler diýip, Live Science ýazýar...