Asmanyň rentgen görnüşi. Astronomlar älemi täze bir nukdaýnazardan görkezdiler

  • 16.02.2024 20:42
  • 14k+
Asmanyň rentgen görnüşi. Astronomlar älemi täze bir nukdaýnazardan görkezdiler

Maks Plank adyndaky Ýerden daşarky fizika institutynyň eROSITA konsorsiumynyň astronomlary asmanyň rentgen şöhlesinde nähili görünýändigini görkezdiler.

Nowini Yu neşiriniň habar berşi ýaly, alymlar eROSITA teleskopy arkaly düzülen rentgen asmanynyň täze kartasyny hödürlediler. Onda rentgen şöhleleriniň 900 000 dürli çeşmesi barada maglumat bar, bu rentgen astronomiýasynyň tutuş taryhynda ýüze çykarylandan birnäçe esse köpdür.
Rentgen astronomiýasy älemdäki iň güýçli hem-de aldym-berdimli hadysalary we obýektleri öwrenmäge mümkinçilik berýär. Olara ýagty kwazarlar, adatdan daşary partlamalar, galaktikalaryň arasynda gyzgyn gaz akymlary we gyzgyn ýaş ýyldyzlar degişlidir.
eROSITA Spektrum-RG hemrasyndaky ýumşak rentgen şöhleli  teleskop. Onuň ERASS1 diýlip atlandyrylýan ilkinji asman gözlegi 2019-njy ýylyň 12-nji dekabryndan 7 aýyň dowamynda geçirildi. Netijede, rentgen asmanynyň ýarysyny gurşaýan maglumatlar toplumy alyndy.
Rentgen asmanynyň täze kartasy astronomlara galaktikalaryň we olaryň toparlarynyň ewolýusiýasyny öwrenmäge, gara deşikleri we neýtron ýyldyzlaryny öwrenmäge, şeýle-de, kosmiki jisimleriň täze görnüşlerini tapmaga mümkinçilik berer.


düýn 16:15
509

Alymlar kömürturşy gazyny siňdirýän agaçdan “gubka” döretdiler

Floridanyň A&M uniwersiteti we Floridanyň döwlet uniwersiteti tarapyndan döredilen inženerçilik kollejiniň alymlary howadan we beýleki çeşmelerden kömürturşy gazyny (CO₂) netijeli siňdirip bilýän lignin esasynda...

düýn 06:58
246

Hytaý Aýdan tebigy çeşmeleri getirmek üçin magnit katapultyny döretmegi teklip edýär

Hytaýly alymlar Aýdan Ýere tebigy çeşmeleri getirmek üçin magnit katapulty düşünjesini teklip etdiler. Robert A. Haýnnlaýnyň “Aý – yzgytsyz bike” (The Moon Is a Harsh Mistress) atly ylmy romanyndan ylham alan bu...

29.08.2024 17:04
37

Hytaýly alymlar Aýda suw önümçiliginiň usulyny oýlap tapdylar

Hytaýyň Ninbo materiallary öwreniş we inženerçilik institutynyň alymlary Aýda suwuň senagat önümçiliginiň usulyny oýlap tapdylar. Bu usul, çukur ýaly aýnalaryň kömegi bilen Aý regolitiniň 926 gradusa çenli gyzdyrylmagyna...

29.08.2024 11:41
35

Stenford uniwersitetiniň inženerleri öýleri ýangyndan goramak üçin täze gel ýasadylar

Stenford uniwersitetiniň inženerleri agaç desgalaryny we binalary ýangyndan gorap biljek täze gel işläp düzdüler. Bu material üstki gatlaga çalynýar we guranyndan soň, ýylylygy netijeli ýaýradýan we agajy goraýan...