Britan alymlary guş dümewine garşy durnukly towuk tohumyny döretdiler

  • 17.10.2023 12:39
  • 12k+

Edinburg uniwersitetiniň, Londonyň Imperial kollejiniň we Pirbraýt institutynyň alymlary guş dümewine garşy durnukly towuklary döretmek üçin gen redaktirlemesini ulandylar. Bu kesel guşçylyk pudagyna uly ýitgiler getirýär.

Britan alymlary «ANP32A» belogynyň bölünip çykarylmagyna jogapkär DNK bölümini üýtgetdiler. Dümewiň wirusy bedene aralaşyp, köpelmek üçin bu molekulany ulanýar.
Synagyň çäklerinde «redaktirlenen» towuklar «H9N2-UDL» guş dümewi wirusynyň adaty dozasyna sezewar edildi. 10 guşdan dokuzy kesellemedi we wirusy beýleki towuklara geçirmedi.
Towuklar soňra wirusyň ýokary dozasyna sezewar boldular. Şeýle-de bolsa, toparyň diňe ýarysy – bäş towuk keselledi. Ýöne kesellänleriň bedenindäki wirusyň mukdary garaşylýandan has az çykdy.
Alymlar «ANP32A» belogynyň ýoklugynda wirusyň oňa ýakyn bolan iki sany «ANP32B» we «ANP32E» beloklary bilen uýgunlaşandygyny anykladylar. Şonuň üçin olar bu üç sany belogy öndürmäge jogapkär DNK-nyň goşmaça bölümlerini üýtgetdiler.

«Genleri redaktirlemek nesilden-nesle geçýän hemişelik kesele garşy durnuklylyga tarap ýoly hödürleýär. Bu öý guşlaryny goramak bilen, adamlar we ýabany guşlar üçin töwekgelçiligi azaldýar» diýip, awtorlar belleýärler.


düýn 13:20
2.7k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

17.12.2025 11:16
2.5k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

17.12.2025 11:12
4.2k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.8k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...