Alymlar emeli tohumlandyrma arkaly ak nosoroglaryň populýasiýasyny gaýtadan dikeltmäge synanyşarlar

  • 27.09.2023 18:14
  • 21k+
Alymlar emeli tohumlandyrma arkaly ak nosoroglaryň populýasiýasyny gaýtadan dikeltmäge synanyşarlar

Dünýäde nosorog güni bellenilip geçildi. Ol pilden soň gury ýerdäki iň uly süýdemdirijidir. Ululygyna we gorkunç keşbine garamazdan, olaryň käbir görnüşleri ýitip gitmek howpy astyndadyr.

Olaryň biri hem demirgazyk ak nosorogdyr bar. Sudan atly iň soňky erkek 2018-nji ýylda Keniýadaky tebigy goraghanada aradan çykdy. Ýer togalagynda diňe iki baş nosorog galdy we olaryň ikisi-de urkaçy. Mundan başga-da, olar nesil galdyryp bilmejek derejede garry.
Şonuň üçin alymlar özboluşly synag taýýarlaýarlar. Olar surrogat eneleri emeli tohumlandyrmak arkaly haýwanlary goramak isleýärler. Olaryň wezipesini günorta ak nosoroglar ýerine ýetirerler. Olara iň soňky erkek nosorog ölmezinden ozal alnan we doňdurylan embrionlar ýerleşdiriler.

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar
düýn 18:00
2.2k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar
21.12.2025 13:20
3.2k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar
17.12.2025 11:16
2.5k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler
17.12.2025 11:12
4.2k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...