Alymlar howply bakteriýadan elektrik energiýasyny aldylar

  • 15.09.2023 14:31
  • 6.6k+

Lozannanyň Federal politehniki mekdebiniň alymlary ölüm howply «E. coli» bakteriýasyndan ilkinji gezek elektrik energiýasyny almagy başardylar. Munuň üçin bioinženeriýa tehnologiýalary arkaly onuň düzümi üýtgedildi.

Tebigatda tebigy ýollar bilen elektrik energiýasyny öndürýän ekzotik mikroblar bar. Emma munuň üçin olara aýratyn daşky gurşaw şertleri gerek.
«E. coli» aşgazan taýajygy dürli çeşmelerde ösüp bilýär. Oňa täze häsiýetleri bermek üçin gözlegçiler öýjükden daşary elektron geçirmek (EET) atly usuly ulandylar.
Alymlar «Shewanella oneidensis MR-1» bakteriýasynyň (elektrik öndürýän bakteriýa) komponentlerini bölüp aldylar we öýjügiň içki hem-de daşky membranalaryny öz içine alýan optimal ýoly döretdiler. Netijede, öndürilýän elektrik togunyň möçberini üç esse artdyrmagy başardylar.
«E. coli» dürli gurşawlarda, şol sanda hapa suwda hem elektrik energiýasyny öndürmegi başardy. Ekzotik bakteriýalar beýle şertlerde ýaşap bilmediler, aşgazan taýajygy bolsa bu şertde ösmegini dowam etdi diýip, «Joule» habar berýär.

«Biz elektrik energiýasyny öndürýäris, şol bir wagtyň özünde bolsa organiki galyndylary gaýtadan işleýäris – bir okda iki towşan awlaýarys» diýip, ylmy işiň awtorlary bellediler.


26.11.2025 11:15
1.8k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.8k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.4k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.6k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...