Alymlar Ýerdäki suwuň ýaşyny kesgitlediler

  • 22.12.2022 16:18
  • 31k+
Alymlar Ýerdäki suwuň ýaşyny kesgitlediler

Fransiýanyň we Hytaýyň astrofizikleri Ýerdäki suwuň ýaşyny kesgitlediler. Barlaglar onuň Gün ulgamy bilen bir wagtda, ýagny azyndan 4,5 milliard ýyl ozal peýda bolandygyny görkezdi diýip, GeoScienceWorld Elements habar berýär. 

Alymlar suwuň peýda boluş prosesini beýan etdiler. Ol dört tapgyrdan geçipdir we wodoroddan, geliýden, ugleroddan dörän deslapky bulutdan gözbaş alypdyr. 
Şeýlelikde, ilki kislorodyň molekulalary zatlaryň tozlaryna «ýelmeşipdir». Wodorodyň has ýeňiljek molekulalary tozanjyklar bilen çaknyşyp, kislorod bilen birleşipdirler.  Şeýle täsir edişmäniň netijesinde suw buzy peýda bolupdyr. Bu sowuk faza diýip atlandyrylýan ilkinji faza bolupdyr.
Soňra grawitasiýa sebäpli materiýa buludyň merkezine toplanyp başlapdyr we  protoýyldyzy döredipdir. Temperatura ýokarlanyp, buz suw buguna öwrülipdir (ikinji faza).
Şondan soň protoplaneta diski kemala gelip başlapdyr. Suw bugy sowuk ýerlere aralaşyp, gaýtadan buza öwrülipdir (üçünji faza). Planetanyň gutarnykly dördünji tapgyrynyň dowamynda asteroidler we kometalar özleriniň häzirki keşbine eýe bolup ugrapdyrlar we bu jisimler suwy häzirki ýagdaýynda özi bilen äkidip ugrapdyrlar.


şu gün 00:10
1.4k+

Alymlar aşa dykyz, superýerli, köp planetaly ulgamy tapdylar

Halkara alymlar topary täze köp planetaly ulgamy ýüze çykardylar we oňa K2-360 diýip at berdiler. Ol Ýerden takmynan 750 ýagtylyk ýylynda ýerleşýär. Ulgamda Güne meňzeş ýyldyzy aýlaýan iki sany planeta bar. Gözlegiň...

20.11.2024 11:46
1.8k+

Alymlar Plutony we Harony öwrenmeklige 50 ýyl sarp etmäge taýyn. “Persefona” missiýasy

Barlagçylar topary Plutonyň ulgamyny öwrenmek üçin “Persefona” missiýasyny teklip etdiler. Onuň dowamlylygy 50 ýyla çenli bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Şeýle missiýa 2015-nji ýylda karlik planetasy...

19.11.2024 14:15
6.9k+

Stol çekmesinde ýatdan çykarylan meteorit alymlara Marsdaky buzlaryň eremeginiň syryny çözmäge kömek etdi

Perdýu uniwersitetiniň (PU) amerikan alymlary planetanyň sowamagyndan milliardlarça ýyl soň, Marsda köp ýyllyk buzlaryň eremeginiň sebäbini tapdylar. Gözlegçiler 700 million ýyldan gowrak köne mars meteoritinde...

19.11.2024 12:05
2.1k+

Emeli hemralaryň orbitadaky “ömrüni” uzaltmaga kömek etjek robot eller döredildi

Aerokosmos pudagynyň iri kompaniýasy bolan Northrop Grumman-yň golçur kärhanasy SpaceLogistic 2026-njy ýylda geostasionar orbitada emeli hemralara hyzmat etmek üçin Mission Robotic Vehicle (MRV) apparatyny uçurmagy...