Alymlar: sagdyn bolmak üçin uly ýaşdaky adamlar 7 sagat uklamaly

  • 08.05.2022 19:04
  • 20k+

Hytaýdan we Beýik Britaniýadan ylmy hünärmenler derňew geçirip, orta we uly ýaşdaky adamlar üçin iň amatly uky dowamlylygyny anykladylar. Bu bir gije-gündiziň dowamynda ýedi sagatdyr. Ukynyň ýetmezçiligi hem-de “aşa köp ýatmak” adamyň saglygy üçin deň derejede zyýanly bolup, psihikanyň bozulmagyna sebäp bolup bilýär. Alymlaryň işi barada Britaniýanyň “The Guardian” neşiri habar berdi.

Kembrijde we Fudan uniwersitetinde işleýän hünärmenler 500 müň töweregi adamyň saglyk ýagdaýy baradaky maglumatlar bazasyny deňeşdirip, uly göwrümli iş geçirdiler. Şeýlelikde, bir gije-gündiziň dowamynda ýedi sagatlyk uky 38 ýaşdan 73 ýaşa çenli adamlar üçin iň gowy wariant boldy. Ondan az ýa-da köp uky beýniniň kadaly işini bozup biler.
Alymlar öz işlerinde ukynyň kelle beýnisiniň her bir bölegine edýän täsirine baha bermek üçin Britaniýanyň biobankynyň maglumatlaryny ulandylar. Ukynyň ýetmezçiligi, esasan, adam ýady bilen baglanyşykly gippokampyň töweregine täsirini ýetirýär. Günde ýedi sagatdan az ýatýan adamlar kognitiw synaglardan ýaramaz baş alyp çykdylar.
Hünärmenler iş günleri 5-6 sagat uky bilen dynç günleri köp ýatmak endigini gezekleşdirmän, bir gije-gündiziň dowamynda durnukly 7 sagat ýatmagy maslahat berýärler. 


düýn 10:38
3k+

Hassanyň kesel kesgidi goýlandan soň rahatlanmasyny “Rumpelştilshen täsiri” diýip atlandyrdylar

Lukmanlar gyzykly bir hadysa üns berdiler: käbir hassalar lukmandan keseliniň takyk adyny bilenlerinden soň derrew rahatlyk duýýarlar. Şol sebäpli olaryň saglygy entek bejergä başlanmazdan öň gowlaşyp ugraýar. Amerikaly alymlar bu hadysa doganlar Grimmleriň ertekisindäkä meňzedip “Rumpelştilshen täsiri” diýip at bermegi teklip etdiler...

düýn 10:34
3.9k+

Ekologlar Amazon tokaýlarynyň onlarça keseliň öňüni almaga kömek edýändigini subut etdiler

Daşky gurşawy goraýjylaryň halkara topary arassa tokaýlyklaryň uly meýdany tutýan Amazon sebitlerinde ýangyn bilen baglanyşykly 27 keseliň we zoonoz ýokançlygynyň ep-esli az bolýandygyny anyklady. Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşiginiň (IUCN) habaryna görä, bu maglumatlar tokaýy çapylan ýerleri dikeltmegiň we agaç çapmagyň çäklendirilmeginiň zerurdygyny tassyklaýar...

12.09.2025 18:14
5.9k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...

11.09.2025 21:25
12k+

Rak keselini bejermegiň iki täze usuly onkologiýa çemeleşmäni düýpli  özgertmegi wada berýär

Onkologiýada iki täze çemeleşme rak keseliniň bejergisini ep-esli üýtgäp biler. Olar barada The Financial Times gazetinde çap edilen makalada aýdylýar. Birinjisi - radioaktiw izotoplary göni çişlere eltmäge mümkinçilik berýän, Şweýsariýanyň Novartis kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen radioligand bejergisidir...