Amerikaly alymlar süňke kompýuter ornaşdyrmagy öwrendiler

  • 24.11.2021 14:50
  • 12k+

Arizona uniwersitetiniň alymlary süňke ornaşdyrmak üçin çip işläp düzdüler. Bu baradaky makala “Nature Communications” žurnalynda neşir edildi diýip, gazeta.ru habar berýär.

“Hirurg hökmünde men süňk dokumasynyň üstünde elektronikanyň kömegi bilen alnan ölçegleri ulanmak mümkinçiliginiň bardygyna begenýärin. Geljekde bu hassalara şikeslerden soň reabilitasiýany we funksiýalary dikeldiş işlerini çaltlaşdyrmak üçin indiwiduallaşdyrylan ortopedik kömegini bermäge mümkinçilik berer” – diýip, gözlegleriň awtordaşy Dewid Margolis aýdýar.

Osteoporoz we beýleki keseller sebäpli gowşan süňkleriň döwüklerini bejermek örän kyn we adamlar şol sebäpli hassahanada köp wagt geçirýärler. Alymlar “süňkdäki kompýuter” dürli elektron gözleg enjamlaryny döretmek üçin tehnologiki platforma bolup hyzmat eder diýip hasaplaýarlar. Süňküň näderejede çalt we gowy bejerilýändigini bilmek bejergini dowam etdirmek barada, mysal üçin, süňkleri bitişdirmek üçin ulanylýan plastinalary, sterženleri we nurbatlary haçan aýyrmalydygy barada netijä gelmäge kömek eder.

Bu çibiň esasy artykmaçlyklarynyň biri onuň galyňlygynyň inçe bolmagydyr, sebäbi myşsalaryň süňke ýakyn bolandygy üçin, çykyp duran elementleriň zaýalanmagy mümkin. Mundan başga-da, çip simsiz elektrik geçirijisiniň kömegi bilen iýmitlenýändigi sebäpli akkumulýator talap etmeýär. 

Bu çibi döretmekde gözlegçileriň ýüzbe-ýüz bolan esasy kynçylygy süňküň ýüzüniň yzygiderli täzelenmegidir. Eger oňa haýsydyr bir zady ýönekeý ýelmeseň, ol birnäçe aýdan aýrylar. Şonuň üçin awtorlar kalsiý bölejikleri bolan we süňk ýaly gurluşly ýörite materialy döretdiler. Netijede, süňk implanty öz bölegi diýip “hasaplaýar” we onuň arasyndan ösýär.

Häzir gözlegçiler gurluşy adamlarda barlamak mümkinçiligine garaşýarlar.


22.06.2025 18:06
6.6k+

Neuralink-iň çibi oturdylan meýletinçi bir hepdede pikiriň güýji bilen wideo oýun oýnamagy öwrendi

ABŞ-nyň Aýdaho ştatynyň ýaşaýjysy Rob Greýner Neuralink kompaniýasynyň neýroçibi oturdylan altynjy meýletinçi boldy. 2022-nji ýylyň dekabryndaky awtoulag heläkçiliginden soň ysmaz bolan erkek adam indi ekrandaky kursory elleriniň kömegi bolmazdan, diňe pikir güýji arkaly dolandyryp bilýär...

12.06.2025 12:26
8.1k+

Amerikan restoranynda azatmahynyň emeli eti hödürlenip başlandy

ABŞ-nyň Azyk önümlerine we derman serişdelerine gözegçilik edarasy (FDA) Wildtype kompaniýasynyň barlaghanasy tarapyndan döredilen “ýabany azatmahynyň” (losos) emeli etiniň satuwyny tassyklady. Önüm howpsuz diýlip ykrar edildi we eýýäm Oregon ştatynyň Portlend şäherindäki Kann restoranynda myhmanlara hödürlenýär diýip, The Verge habar berýär...

11.06.2025 13:18
4.1k+

Samsung kagyz ekranly mahabat tagtasyny çykardy. Ol elektrik çeşmesine birikdirilmezden işleýär

Günorta Koreýanyň Samsung Electronics tehnologiýa ägirdi Сolor E-Paper sanly mahabat tagtasynyň global satuwyna başlady. Enjam reňkli elektron syýa tehnologiýasynyň esasynda gurlan we hemişelik energiýa çeşmesi bolmazdan şekilleri görkezmäge ukyply...

10.06.2025 13:04
3.6k+

Tellurdan ýasalan implantat syçanlaryň görüş ukybyny dikeltdi, maýmynlarda bolsa güýçlendirdi

Hytaýly alymlar tellur nanosimlerden dokalan protez torly bardany (setçatka) işläp taýýarladylar. Bu enjam kör syçanlaryň görüş ukybyny bölekleýin dikeltdi we ozaldan hem görýän makaklaryň (maýmyn) ýakyn infragyzyl şöhläni görmegine mümkinçilik berdi...