Rak keselini bejermegiň täze usuly ýarym sagatda rak öýjükleriniň 92%-ni ýok etdi

  • düýn 09:41
  • 5k+

Rak häzirki wagtda dünýäde ölüme sebäp bolýan keselleriň arasynda ikinji ýerde durýar. Şonuň üçin alymlar has netijeli we howpsuz bejergi usullaryny gözlemegini dowam etdirýärler.

Tehas uniwersitetiniň (Ostin) we Portu uniwersitetiniň alymlary täze tehnologiýany işläp düzdüler. Olar LED yşygy we galaýynyň örän inçe plastinkalaryny birleşdirip, SnOx nanoplastikleri diýlip atlandyrylýan bejergi usulyny döretdiler. Bu açyş ACS Nano žurnalynyň täze çykýan sanynda neşir edildi.

Näme üçin bu usul möhüm?
 Bejergi rak öýjüklerini saýlap ýok edýär, sagdyn öýjüklere zeper ýetirmeýär we himiýa bejergisindäki ýaly agyryly täsirler döretmeýär. 
Tejribelerde tehnologiýa deriniň rak öýjükleriniň 92%-inikolorektal rak öýjükleriniň 50%-ini ýarym sagadyň içinde ýok etmegi başardy.

Nädip işleýär?
Häzirki wagta çenli rak keselinde köplenç lazer energiýasy ulanylýardy, ýöne bu köplenç sagdyn dokumalara hem zeper ýetirýärdi. Täze usulda lazer çyrasy LED yşygy bilen çalşyldy — bu has arzan, elýeterli we howpsuz.

Näme päsgelçilik bar?
Häzirlikçe esasy kynçylyklar:

  • materiallaryň bahasynyň ýokary bolmagy,
  • ýöriteleşdirilen laboratoriýalaryň zerurlygy.

Indiki ädim näme?
Alymlar tehnologiýanyň ýagtylyk we ýylylyk bilen täsirleşmesini has jikme-jik öwrenjek, beýleki katalizatorlary synap görjek, geljekde klinikada ulanmak üçin ykjam enjam taýýarlamak isleýär.
Maksat — bu usuly hatda enjamy çäkli bolan sebitlerde hem ulanyp bolmagydyr.


düýn 10:48
1.3k+

Russiýada B gepatitini çalt anyklaýan dünýäde ilkinji ýokary duýgur test döredildi

Russiýada ilkinji gezek duýgurlygy boýunça PZR bilen deňeşdirip bolýan B gepatitini anyklaýan çalt test resmi taýdan hasaba alyndy. Bu barada Rospotrebnadzor (RF) habar berdi. Bu synag Rospotrebnadzoryň Merkezi epidemiologiýa ylmy-barlag institutynyň alymlary tarapyndan LAMP (Loop mediated isothermal amplification) tehnologiýasy esasynda işlendi...

28.10.2025 10:35
2.9k+

Täze göz implanty görüş ukybyny ýitiren adamlara gaýtadan görmäge kömek etdi

Alymlar kiçi bir göz implantyny ulanyp, ýaş makulýar degenerasiýasy (ÝMD) sebäpli görüş ukybyny ýitiren adamlaryň görşüni dikeltdiler. Enjamyň ölçegi 2×2 mm we galyňlygy 30 mikrometr bolup, operatiw ýol bilen gözüň torly perdesiniň astyna ýerleşdirilýär we ýitirilýän ýagtylyk duýgur öýjükleriniň ornuny tutýar...

28.10.2025 10:25
4.1k+

Gök çaý semizlik we süýjüli diabet bilen göreşmäge kömek edýär — ylmy barlag

Gök çaý artykmaç agram we süýji keseli (diýabet) bilen göreşmekde peýdaly bolup biler. Braziliýanyň «Kruzeýru-du-Sul» uniwersitetinden professor Rozmari Ottonyň ýolbaşçylygyndaky halkara alymlar topary şeýle netijä geldi...

20.10.2025 11:21
13k+

Adamyň garramagy jyns taýdan ýetişenden soň başlanýar — nemes alymlarynyň täze açyşy

Nemes alymlary adam bedeniniň garrymagynyň ribosom DNK (rDNT) bilen baglydygyny ýüze çykardylar. Bu DNK bölegi öýjükleriň ýaşamagy üçin zerur bolup, olaryň işjeňligini üpjün edýär. Barlagyň netijeleri Aging-US žurnalynyň sahypasynda çap edildi...