IAEA-nyň we BSGG-niň bilermenleri Türkmenistana imPACT missiýasynyň saparyny amala aşyrdylar

  • 21.09.2025 20:36
  • 2.1k+

8–13-nji sentýabr aralygynda Aşgabatda we Daşoguz welaýatynda Atom energiýasy boýunça halkara agentligi (MAGATE), Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy (BSGG) hem-de Rak kesellerini öwreniş halkara agentligi (MAIR) tarapyndan gurnalan imPACT syn missiýasy geçirildi.

Missiýa halkara hünärmenleri we milli hyzmatdaşlary birleşdirip, Türkmenistanda onkologiýa hyzmatyny kämilleşdirmäge gönükdirilen amaly maslahatlary taýýarlamagy maksat edindi. Programmanyň çäginde geňeşmeler, tehniki maslahatlaşmalar we rak keseliniň öňüni alyş we bejeriş ugurlary boýunça alnyp barylýan taslamalaryň işiniň seljermesi geçirildi. Şeýle-de gatnaşyjylar saglygy goraýyş ulgamynyň sanly özgertmelerini we ilkinji, ýöriteleşdirilen hem-de stasionar derejelerde lukmançylyk kömeginiň utgaşdyrylyşyny öwrenip gördüler.
Aýratyn üns rak keseline garşy derman serişdeleriniň elýeterliligine — satyn alyş, üpjünçilik hem-de islegiň öňünden çaklanylmagyna gönükdirildi. Onkologiýa boýunça hünärmenleriň taýýarlanylmagy we bu ugurda bilimiň hilini ýokarlandyrmak meseleleri hem ara alnyp maslahatlaşyldy.
Missiýanyň düzüminde ähli ugurlar boýunça hünärmenler işleşdi: irki anyklaýyş we öňüni alyş, diagnoz, hirurgiýa, himiýa we şöhle bejergisi, ýadro lukmançylygy hem-de paliatiw kömek. Şeýle toplumlaýyn çemeleşme näsaglaryň bejergi ýoly boýunça doly baha bermäge we ulgamdaky ejiz ýerleri ýüze çykarmaga mümkinçilik berdi.
Hünärmenler Onkologiýa ylym-kliniki merkezine (YKOM), Daşoguz onkologiýa merkezine, Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş ylmy-kliniki merkezine, Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň döwlet lukmançylyk uniwersitetine, birnäçe ministrliklere we ylmy edaralara, şeýle hem raýat jemgyýeti guramalaryna bardylar. Şeýle-de BMG-niň ÝUNISEF, ÝUNFPA we BMGÖM ýaly edaralary bilen duşuşyklar geçirildi.

Missiýanyň ahyrynda ýokary derejeli jemleýji sessiýa geçdi. Onda ilkinji netijeler we strategik maslahatlar beýan edildi. Missiýa Türkmenistanda näsaga gönükdirilen, durnukly saglygy goraýyş ulgamyny döretmekde halkara hyzmatdaşlygynyň ähmiýetini nygtady.


21.10.2025 11:07
7.5k+

Türkmenistanda brusellýozyň öňüni almak, anyklamak we gözegçilik boýunça okuw türgenleşigi geçirilýär

20–24 oktýabr aralygynda Türkmenistanda brusellýozyň öňüni almak, anyklamak we gözegçilik etmek boýunça okuw türgenleşigi geçirilýär. Bu barada Türkmenistanyň Oba hojalyk ministrliginiň Döwlet weterinariýa gullugy habar berdi...

20.10.2025 11:21
12k+

Adamyň garramagy jyns taýdan ýetişenden soň başlanýar — nemes alymlarynyň täze açyşy

Nemes alymlary adam bedeniniň garrymagynyň ribosom DNK (rDNT) bilen baglydygyny ýüze çykardylar. Bu DNK bölegi öýjükleriň ýaşamagy üçin zerur bolup, olaryň işjeňligini üpjün edýär. Barlagyň netijeleri Aging-US žurnalynyň sahypasynda çap edildi...

20.10.2025 11:16
2.6k+

Täze doglan çagalarda diabetiň täze görnüşi anyklandy

Alymlar täze doglan çagalarda diabetiň öň mälim bolmadyk görnüşini ýüze çykardylar. Ol TMEM167A atly geniň mutasiýasy bilen baglydyr. Journal of Clinical Investigation (JCI) žurnalynyň habaryna görä, bu mutasiýa insulin öndürýän aşgazanasty mäziniň β- öýjükleriniň işini bozýar we olaryň heläk bolmagyna getirýär...

12.10.2025 22:39
2k+

AstraZeneca-nyň taýýarlan täze derman serişdesi durnukly gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltdi

AstraZeneca farmasewtika kompaniýasy täze taýýarlan baxdrostat atly eksperimental serişdesiniň soňky kliniki synaglardan üstünlikli geçendigini we bejermesi kyn gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltmäge kömek edendigini mälim etdi...