Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

  • 15.09.2025 09:54
  • 5.4k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer.

Ýaşy kesgitlemek üçin täze çemeleşme ulanyldy. Daş-töwerekdäki jynslaryň ýaşyny kesgitleýän adaty usullardan tapawutlylykda, ol ýumurtga gabyklarynyň öz ýaşyny kesgitlemäge mümkinçilik berýär. Usul uran-gurşun senelemesi diýlip atlandyrylýar.
Netijeler bu ýumurtgalaryň ýaşynyň 85 mln ýyla (1,7 mln ýyl ýalňyşlyk bolup biler) barabardygyny görkezdi. Işiň awtorlarynyň biri Bi Çžao täze usuly “atom sagatlary” bilen deňeşdirdi. Ýumurtga gabyklarynda az mukdarda uran saklanýar. Wagtyň geçmegi bilen uran tebigy ýagdaýda dargap, gurşuna öwrülýär. Alymlar lazeriň kömegi bilen gabyk bölejiklerini bugardyp, uran bilen gurşun atomlarynyň gatnaşygyny ölçedi, bu hem has ýakyn maglumatlary almaga mümkinçilik berdi.
Kesgitlenen ýaş ýumurtgalaryň giçki hek döwrüne degişlidigini görkezýär. Bu döwürde Ýerde dinozawrlaryň görnüşleriniň köpdürlüligine we olaryň köpelmek aýratynlyklaryna täsir edip bilen global sowama başlapdyr. 


düýn 16:42
4.6k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

düýn 00:07
3.6k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5.7k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
2.1k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...