Kosmosdaky ilkinji EA kömekçisi: Hytaý orbita “Ukun” ulgamyny çykardy

  • 21.08.2025 16:21
  • 1.7k+

“Týangun” stansiýasyndaky hytaý astronawtlary ilkinji emeli aň kömekçisini aldylar. Ýerli açyk modeliň esasynda döredilen “Ukun” atly ulgam täze skafandrlar, miweler we beýleki ätiýaçlyklar bilen “Týançžou-9” ýük gämisi arkaly stansiýa eltildi.

China Daily neşiri “Ukun” adynyň “Günbatara syýahat” romanynyň gahrymany – Maýmynlaryň şasy Sun Ukunyň şanyna saýlanandygyny belleýär.
Emeli aň kosmos üçin uýgunlaşdyrylan dil modeli we bilimler bilen üpjün edildi. Ol professional ýumuşlaryň giň toplumyny ýerine ýetirip bilýär. “Şençžou-XX” gämisiniň ekipažy eýýäm açyk kosmosa çykmaga taýýarlykda ulgamy synagdan geçirdi. Missiýanyň komandiri Çen Dun we astronawt Wan Sze “Ukundan” iş meýilnamasyny sorady we ýumuşlary ýerine ýetirmek üçin peýdaly bolan jikme-jik görkezmeleri aldy.
Astronawtlary taýýarlamagyň we öwrenmegiň hytaý merkeziniň işgäri Szou Penfeý “Ukunyň” orbitada işleýän ilkinji uly EA modeli bolandygyny belledi. Onuň aýtmagyna görä, ulgam eýýäm bir aý bäri durnukly işleýär we ekipaždan oňyn synlary aldy. Ol ýerüsti we bort modulyny birleşdirýär, bu hem maglumatlary seljermäge we möhüm meseleleri gönüden-göni stansiýada çözmäge mümkinçilik berýär.
EA-nyň kosmos wersiýasy täze ýumuşlara derrew uýgunlaşmaga we öz mümkinçiliklerini giňeltmäge ukyplydyr. Ol missiýany meýilnamalaşdyrmaga, maglumatlary gaýtadan işlemäge, çaklamalary öňe sürmäge kömek edip, ekipažyň psihologik ýagdaýyny goldaýar we stansiýa bilen Ýeriň arasyndaky gatnaşygy ýeňilleşdirýär. 


15.09.2025 18:02
5k+

Astronomlar “gara ýyldyzlaryň” bardygynyň alamatlaryny tapdylar

Maks Plankyň astronomiýa institutynyň (MPIA) astronomlary irki Älemde "gara ýyldyzlar" diýilýänleriň bardygynyň alamatlaryny habar berdiler. Bu obýektler käbir gadymy galaktikalaryň adatdan daşary uly massasyny we gara girdaplaryň çalt ösüşini düşündirip bilerdi...

15.09.2025 09:54
4.8k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

15.09.2025 09:50
2.4k+

NASA Perseverance-yň tapyndysyny Marsdaky ýaşaýşyň iň ygtybarly subutnamasy diýip atlandyrdy

NASA-nyň Marsda hereket edýän Perseverance enjamy tarapyndan ýygnalan nusga gadymy mikrob durmuşynyň yzlaryny saklap biler. Bu barada 2025-nji ýylyň 10-njy sentýabrynda Nature žurnalynda neşir edilen NASA-nyň ylmy gözleginde aýdylýar...

15.09.2025 09:48
1.4k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...